Από 1η Φεβρουαρίου 2024, τίθεται σε εφαρμογή ο νέος εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών, όπως τροποποιήθηκε με τον Ν.4611/2019.
Ο συγκεκριμένος μηχανισμός που θεσμοθετήθηκε αρχικά με τον Ν.4469/2017, καλύπτει τις οφειλές προς τράπεζες, φορείς κοινωνικής ασφάλισης και το Ελληνικό Δημόσιο.
θα δίνει τη δυνατότητα σε έναν οφειλέτη που κινδυνεύει να χάσει το σπίτι του σε πλειστηριασμό να μπαίνει μέσα στη διαδικασία του εξωδικαστικού και να «παγώνει» τη διαδικασία.
Θα πρέπει, ωστόσο, προκειμένου να «παγώσει» τη διαδικασία να πληρώσει μπροστά μία προκαταβολή της τάξης του 10% σε σχέση με τη συνολική οφειλή. Επίσης, αλλάζει ο αλγόριθμος του εξωδικαστικού μηχανισμού και το ύψος της ρυθμιζόμενης οφειλής από δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση θα «κουρεύεται» έως και κατά 28%.
Υπάρχει ειδική μνεία για τους ευάλωτους και την προστασία τους. Πιο συγκεκριμένα, όταν ο εξωδικαστικός μηχανισμός καταλήξει σε μία πρόταση για τον οφειλέτη, δεν μπορεί ούτε η τράπεζα, ούτε οι servicers, ούτε το δημόσιο να την αρνηθεί.
Πρόκειται για μία δεσμευτική απόφαση και για τους πιστωτές. Παράλληλα, προβλέπεται «κούρεμα» προστίμων και προσαυξήσεων της τάξης του 83 με 85%, το επιτόκιο πέφτει για πρώτη φορά στο 3% για τρία χρόνια για όλους, αντί να είναι κυμαινόμενο, ενώ ισχύουν οι 240 δόσεις για χρέη στο Δημόσιο, ενώ εάν είναι από δάνεια, υπό προϋποθέσεις μπορεί να φτάσουν τις 420 δόσεις.
Σημαντική εξέλιξη αποτελεί η αυτόματη αποδοχή της πρότασης αναδιάρθρωσης του χρέους του ευάλωτου οφειλέτη με μόνη προϋπόθεση να έχει τη βεβαίωση πως είναι πράγματι ευάλωτος οφειλέτης. Μονολότι ο δανειολήπτης διατηρεί το δικαίωμα να απορρίψει την πρόταση, τόσο οι τράπεζες όσο και οι servicers θα πρέπει να προσφεύγουν δικαστικά (αναλαμβάνοντας και το κόστος της διαδικασίας), για να αμφισβητήσουν την πρόταση, εάν διαθέτουν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο ευάλωτος δεν είναι πραγματικά ευάλωτος.
Ο ευάλωτος οφειλέτης θα πρέπει να πληροί σωρευτικά τις προϋποθέσεις σχετικά με το ύψος του ετήσιου εισοδήματος το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει το χρηματικό ποσό των 24.000 ευρώ και την αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας του η οποία δεν υπερβαίνει το συνολικό χρηματικό ποσό των 180.000 ευρώ.
Ο νόμος του εξωδικαστικού μηχανισμού θα δώσει τη δυνατότητα σε πολλά άτομα που έχουν την ιδιότητα των εγγυητών και οι πρωτοφειλέτες των συμβάσεων δανείων έχουν υπαχθεί στο Ν. 3869/2010 να ρυθμίσουν τις οφειλές τους διότι δεν είχαν τις προϋποθέσεις να υπαχθούν στον ευεργετικό νόμο που είχε ενταχθεί ο πρωτοφειλέτης.
Σε αυτό το σημείο ο Ν. 3869/2010 είχε νομοθετικό κενό δεδομένου ότι ο πρωτοφειλέτης που είχε υπαχθεί μετά την παρέλευση της ρύθμισης της οφειλής του από το Δικαστήριο λάμβανε εξοφλητική απόδειξη και συνέχιζε να οφείλει ο εγγυητής που είχε συμβληθεί στην ίδια σύμβαση, αλλά δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις να ενταχθεί στον ευεργετικό νόμο του πρωτοφειλέτη.
Σε χρηματοπιστωτικούς φορείς η πλειονότητα των οφειλών
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Ιδιωτικού Χρέους στο τέλος Δεκεμβρίου 2023 στην πλατφόρμα υπήρχαν 53.000 αιτήσεις οι οποίες αντιστοιχούσαν σε συνολικές οφειλές 27,55 δις ευρώ.
Το 59% των οφειλών που βρίσκονται στον εξωδικαστικό αφορούν επιτηδευματίες. Η πλειονότητα των οφειλών, περίπου το 77%, αφορά χρηματοπιστωτικούς φορείς. Οι περισσότερες αιτήσεις βρίσκονται σε ένα εύρος οφειλής μεταξύ 50 και 200 χιλιάδων ευρώ.
Οι οφειλές που υπερβαίνουν το 1 εκατ. ευρώ αθροίζουν 16,4 δισ. ευρώ και αποτελούν το 59% του συνόλου των οφειλών του εξωδικαστικού. Μόνον το 8,5% των οφειλών είναι ενήμερο. Σε 851 ανήλθαν οι νέες αιτήσεις, ενώ το ύψος των αρχικών τους οφειλών ήταν 256 εκατ. ευρώ.
Σε 12.025 ήταν το πλήθος των επιτυχών ρυθμίσεων μέσα στο έτος για οφειλές 4,36 δισ. ευρώ. Τον Οκτώβριο σημειώθηκε ο υψηλότερος αριθμός ρυθμίσεων σε πλήθος και τον Ιούνιο το μέγιστο σε όρους ποσού, ύψους 523 εκατ. ευρώ. Η μέση διάρκεια αποπληρωμής σε έτη ανά τύπο οφειλών είναι για το Δημόσιο 17 έτη, προς τους χρηματοοικονομικούς φορείς δάνεια στεγαστικά 27 έτη, επιχειρηματικά 19 έτη και καταναλωτικά 14 έτη.
Σε 17,13% ανέρχεται το μέσο «κούρεμα» για οφειλές προς το Δημόσιο και 27% προς χρηματοοικονομικούς φορείς. Το 45% των ρυθμίσεων προς τους χρηματοοικονομικούς φορείς έλαβε «κούρεμα» μεγαλύτερο από 30%. Το συνολικό ποσό των διαγραφών ήταν για το 2023 ύψους 1,24 δισ. ευρώ.
Οι βελτιώσεις που το νέο θεσμικό πλαίσιο προκρίνει για τους ευάλωτους δανειολήπτες και οι οποίες έδωσαν ώθηση στις επιδόσεις του εξωδικαστικού είναι:
- Νέες αυστηρές υποχρεώσεις διαφάνειας για την καλύτερη ενημέρωση των δανειοληπτών.
- Βελτίωση του εξωδικαστικού μηχανισμού και ειδική μέριμνα για τους ευάλωτους.
- Ενίσχυση του ανταγωνισμού, με χορήγηση δανείων από μη τραπεζικούς φορείς.
- Επέκταση των συναλλαγών που υλοποιούνται μέσω του συστήματος άμεσων πληρωμών (IRIS).
- Βελτίωση του πλαισίου για τον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων.
- Απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών του Πτωχευτικού Κώδικα. Προβλέπεται ότι με την υποβολή της αίτησης πτώχευσης αναζητούνται αυτομάτως τα οικονομικά στοιχεία του οφειλέτη από δημόσιους φορείς και τράπεζες.Επισκεφθείτε τώρα το: https://rythmizo.gr/
ilovevouliagmeni.gr
