ΟΌμιλος Προβληματισμού για τον Εκσυγχρονισμό της Δικαιοσύνης – ΟΠΕΔ είναι ένας ανεξάρτητος μη κερδοσκοπικός επιστημονικός φορέας έρευνας και μελέτης, που επιδιώκει να συμβάλλει στη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος της χώρας, γεφυρώνοντας την επιστημονική γνώση με την εφαρμοσμένη πρακτική. Εκφράζει μια νέα προσέγγιση, η οποία ενθαρρύνει, μέσα από έναν ανοιχτό και ειλικρινή διάλογο, την ενίσχυση των συνεργασιών ανάμεσα στους βασικούς παράγοντες της Δικαιοσύνης: Δικαστικούς Λειτουργούς, Δικηγόρους και Δικαστικούς Υπαλλήλους (https://oped.gr/).
Με δημόσιες εκδηλώσεις και παρεμβάσεις, με μελέτες και ερευνητικό έργο από ανοιχτές ομάδες εργασίας, με δημοσιεύσεις και εκδόσεις βιβλίων, με τη χρήση Καλών Πρακτικών των ευρωπαϊκών χωρών, επιδιώκουμε την προώθηση της κριτικής σκέψης και της ορθολογικής ανάλυσης ως του κατ’ εξοχήν τρόπου επίλυσης των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η κοινωνία και ειδικότερα ο χώρος της ελληνικής δικαιοσύνης, ώστε η τελευταία να ανταποκριθεί στις μεγάλες κοινωνικές, τεχνολογικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις του μέλλοντος.
Την Δευτέρα 3 Φεβρουαρίου 2025 υπεγράφη Μνημόνιο Συνεργασίας ανάμεσα στον Όμιλο Προβληματισμού για τον Εκσυγχρονισμό της Δικαιοσύνης ΟΠΕΔ και το Παρατηρητήριο Θεσμών του ΕΚΠΑ.
Το Μνημόνιο συνεργασίας υπέγραψαν ο Επικεφαλής του Ομίλου Δρ. Χρήστος Μπαξεβάνης και ο Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Παρατηρητηρίου του ΕΚΠΑ, Καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής ΕΚΠΑ Γιώργος Αραμπατζής, παρουσία των Δημήτρη Μελίδη (Γενικός Γραμματέας του Παρατηρητηρίου – Aναπλ. Γενικός Συντονιστής του ΟΠΕΔ) και Αλέξανδρος Γουλές (Υπεύθυνος Επικοινωνίας και Διεθνών Συνεργασιών του Παρατηρητηρίου ΕΚΠΑ, Sales Manager, Public Sector – Palo Alto Networks).
Σκοπός της συνεργασίας (μέσα από ερευνητικές πρωτοβουλίες, διοργάνωση εκδηλώσεων, εκπαιδευτικά προγράμματα, εκπόνηση κοινών προτάσεων και ευαισθητοποίηση του κοινού) είναι:
1) Η Ενίσχυση του επιστημονικού διαλόγου σχετικά με την αναβάθμιση του θεσμικού πλαισίου και τη λειτουργία της Δικαιοσύνης.
2) Η Προώθηση της έρευνας για την επίδραση των νέων τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, στην απονομή της δικαιοσύνης.
3) Η Ανάπτυξη δράσεων που θα εξοπλίζουν δικαστικούς λειτουργούς, δικηγόρους και δικαστικούς υπαλλήλους με σύγχρονα εργαλεία και γνώσεις.
Ιδιαίτερες ευχαριστίες οφείλονται στον Πρόεδρο της Διοικούσας Επιτροπής του Παρατηρητηρίου του ΕΚΠΑ, Καθηγητή Φιλοσοφικής Σχολής ΕΚΠΑ, κ. Γιώργο Αραμπατζή, που στήριξε ένθερμα και έμπρακτα τη συγκεκριμένη κίνηση.
Ιδιαίτερες ευχαριστίες οφείλουμε στον Δημήτρη Μελίδη, χάρη στον οποίο το Μνημόνιο Συνεργασίας έλαβε σάρκα και οστά.
Ένας κεντρικός στόχος του Ομίλου έγινε πράξη: Η σύνδεση θεσμικής θεωρίας και πράξης.
Η πραγματικότητα συχνά είναι αρκετά διαφορετική από τις νοητικές κατασκευές που με τόση ευκολία χρησιμοποιούμε. Για να πετύχουμε, λοιπόν, είναι ανάγκη να προσαρμόζουμε διαρκώς τη θεωρία και την πράξη στις δυνατότητες που διαθέτουμε. Αυτό δεν αποτελεί νομιμοποίηση της υπάρχουσας κατάστασης, αλλά εξορθολογισμό της δράσης μας.
Απαιτεί την αντικατάσταση των προσδοκιών, που δεν μπορούν να εκπληρωθούν, με μια αποτελεσματική δράση. Προϋποθέτει την ακριβή γνώση του κόσμου γύρω μας. Συνεπάγεται απόρριψη των δογματικών καταναγκασμών. Οδηγεί στην ελεύθερη αναζήτηση των ρυθμιστικών δυνατοτήτων και των εφικτών τρόπων πραγμάτωσης των σχεδίων και δράσεων μας κόντρα στο ρεύμα.
Το μέλλον, έλεγε ο Peter Drucker «δεν μπορούμε να το προβλέψουμε, μπορούμε όμως να το προετοιμάσουμε, να το επινοήσουμε». Ήρθε η ώρα ως κοινωνία, νομικός κόσμος και Πανεπιστημιακή Κοινότητα να κάνουμε το μεγάλο και καθοριστικό βήμα για ένα Σύγχρονο Δημόσιο και μια Επιτελική Δικαιοσύνη.
