Μια αιφνιδιαστική επιτόπια έρευνα σε επιχείρηση με φροντιστήρια πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 30 Απριλίου 2025 από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, σε μια ενέργεια που προκάλεσε εύλογα ερωτήματα για τη λειτουργία της αγοράς της φροντιστηριακής εκπαίδευσης στην Ελλάδα.
Ο έλεγχος, όπως διευκρίνισε η ίδια η Επιτροπή, εντάσσεται στο πλαίσιο ευρύτερης αυτεπάγγελτης έρευνας για πιθανές κάθετες συμπράξεις — δηλαδή, συνεργασίες μεταξύ επιχειρήσεων σε διαφορετικά επίπεδα της εφοδιαστικής αλυσίδας, που ενδεχομένως περιορίζουν τον ανταγωνισμό.
Σε ανακοίνωσή της, η Επιτροπή ήταν σαφής: η διεξαγωγή ενός τέτοιου ελέγχου δεν συνεπάγεται αυτομάτως ότι η επιχείρηση που ελέγχεται έχει παρανομήσει ή παραβιάσει τους κανόνες του ανταγωνισμού. Όπως τονίζει, «η επίσκεψη γίνεται αποκλειστικά για τη συλλογή στοιχείων» και δεν προδικάζει ούτε την ενοχή, ούτε την έκβαση της έρευνας.
Οικονομικό βάρος για τις οικογένειες – και υπό διερεύνηση αγορά
Δεν είναι τυχαίο το επίκεντρο της έρευνας. Τα φροντιστήρια γενικής εκπαίδευσης αντιπροσωπεύουν σημαντικό μέρος των εξόδων των ελληνικών νοικοκυριών. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, οι σχετικές δαπάνες έφτασαν το 16,2% των συνολικών εκπαιδευτικών εξόδων των οικογενειών το 2023, ενώ αγγίζουν το 0,7% της συνολικής καταναλωτικής δαπάνης. Το πιο εντυπωσιακό όμως είναι η αυξητική τάση: από το 2021 έως το 2023, οι δαπάνες αυτές φέρεται να αυξήθηκαν σχεδόν κατά 35%.
Σε μια χώρα όπου η φροντιστηριακή εκπαίδευση αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της μαθητικής ζωής – και των οικογενειακών προϋπολογισμών – η διαφάνεια και ο υγιής ανταγωνισμός στον κλάδο είναι ζωτικής σημασίας. Η Επιτροπή φαίνεται αποφασισμένη να ερευνήσει εις βάθος τη λειτουργία της αγοράς.
Το νομικό πλαίσιο και τα «όπλα» της Επιτροπής
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού είναι επιφορτισμένη με την εποπτεία της εύρυθμης λειτουργίας της ελεύθερης αγοράς στην Ελλάδα, εφαρμόζοντας τον νόμο 3959/2011 και τα σχετικά άρθρα της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).
Οι βασικές απαγορεύσεις του νόμου εστιάζουν:
-
Στις συμπράξεις μεταξύ επιχειρήσεων που περιορίζουν τον ανταγωνισμό (Άρθρα 1 ν. 3959/2011 και 101 ΣΛΕΕ),
-
Στις μονομερείς ενέργειες, όπως η ανακοίνωση μελλοντικής τιμολόγησης προς ανταγωνιστές (Άρθρο 1Α),
-
Και στην καταχρηστική εκμετάλλευση δεσπόζουσας θέσης (Άρθρα 2 και 102 ΣΛΕΕ).
Σημειώνεται ότι η Επιτροπή αξιοποιεί κάθε διαθέσιμο εργαλείο – από επίσημες καταγγελίες και αιτήσεις επιείκειας έως ανώνυμες πληροφορίες μέσω του συστήματος whistleblowing – ώστε να εντοπίζει και να καταστέλλει πρακτικές που στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό.
Όπως αναφέρει, θα παρεμβαίνει με άμεση προτεραιότητα όπου εντοπίζονται τέτοιες ενδείξεις και θα επιβάλλει τις αυστηρότερες δυνατές κυρώσεις στις επιχειρήσεις που θα αποδειχθεί ότι έχουν παραβιάσει το δίκαιο του ανταγωνισμού.
Η επόμενη μέρα
Μπορεί ο έλεγχος να μην προδικάζει τίποτα, όμως το μήνυμα είναι σαφές: η Επιτροπή παρακολουθεί στενά και δεν διστάζει να παρέμβει. Σε έναν ευαίσθητο τομέα όπως η εκπαίδευση – και μάλιστα με δεδομένη την οικονομική πίεση που βιώνουν οι οικογένειες – η διασφάλιση της διαφάνειας και της δίκαιης τιμολόγησης είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαία.
Το αν θα προκύψουν ευρήματα και κυρώσεις, θα φανεί. Προς το παρόν, το ενδιαφέρον στρέφεται στην εξέλιξη της έρευνας και στα στοιχεία που ενδεχομένως προκύψουν από αυτή.
