Η διαβίβαση της ογκώδους δικογραφίας για την τραγωδία των Τεμπών στη Βουλή σηματοδοτεί την έναρξη ενός νέου, κρίσιμου σταδίου στην υπόθεση, εστιάζοντας στις πιθανές ποινικές ευθύνες πολιτικών προσώπων. Το πολιτικό σκηνικό βρίσκεται σε αναβρασμό, με την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση να συγκρούονται για τη νομική κατηγοριοποίηση των αδικημάτων (πλημμελήματα ή κακουργήματα), ενώ παράλληλα αναδεικνύεται ο περίπλοκος νομικός γρίφος της παραγραφής. Στο επίκεντρο των προτάσεων για ποινικές ευθύνες από κόμματα της αντιπολίτευσης βρίσκεται ο πρώην υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής, ενώ αναφορές γίνονται και για τον πρώην υπουργό Χρήστο Σπίρτζη.
Σύμφωνα με πληροφορίες από τη δικογραφία, δύο επείγουσες επιστολές του Σεπτεμβρίου 2021 από τον γενικό διευθυντή Μεταφορών προς τον Κ. Καραμανλή αποτελούν σημαντικά στοιχεία. Οι επιστολές αυτές επισήμαιναν την υποστελέχωση και υποχρηματοδότηση του ΟΣΕ, προειδοποιώντας για τις επιπτώσεις στην ασφάλεια του σιδηροδρομικού δικτύου. Ο εφέτης ανακριτής στο διαβιβαστικό του σημειώνει ότι στελέχη που διώκονται επικαλούνται την εποπτεία του υπουργού για να αποποιηθούν τις δικές τους ευθύνες. Στη δεύτερη επιστολή του 2021, ζητούνταν επιπλέον 290 άτομα και αύξηση της ετήσιας χρηματοδότησης του ΟΣΕ από 45 σε 75 εκατ. ευρώ.
Η πλευρά του Κ. Καραμανλή και η Νέα Δημοκρατία αναμένεται να απαντήσουν προβάλλοντας τις ενέργειες που έγιναν κατά τη θητεία του πρώην υπουργού για την ενίσχυση του ΟΣΕ. Αναφέρεται αίτημα για 293 προσλήψεις το 2021, εγκρίσεις για 117 και αργότερα προσλήψεις 210 εκτός ΑΣΕΠ και άλλων 100, διεκδικώντας συνολικά 427 θέσεις. Ως προς τη χρηματοδότηση, υποστηρίζεται ότι ζητήθηκε αύξηση στα 75 εκατ. το 2022, αίτημα που δεν εγκρίθηκε τότε, αλλά έγινε το καλοκαίρι του 2023 επί υπουργίας Σταϊκούρα. Παράλληλα, τονίζονται χρηματοδοτήσεις άνω των 300 εκατ. για έργα στον ΟΣΕ την περίοδο 2019-2023.
Η κεντρική αντιπαράθεση αφορά την τυποποίηση των αδικημάτων: κακούργημα «διατάραξη ασφάλειας συγκοινωνιών με θανατηφόρο» ή πλημμέλημα «παράβαση καθήκοντος». Η Νέα Δημοκρατία τάσσεται υπέρ του πλημμελήματος, ενώ ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ-Νέα Αριστερά μιλούν για κακούργημα και παράλειψη θέσπισης εθνικών κανόνων ασφάλειας.
Ένας εξαιρετικά κρίσιμος νομικός «γρίφος» είναι αυτός της παραγραφής. Παρά την αλλαγή του Συντάγματος το 2019, η καθυστέρηση στον εφαρμοστικό νόμο και η αρχή του ευμενέστερου νόμου δημιουργούν σοβαρές πιθανότητες εφαρμογής της παλιάς, σύντομης παραγραφής (δύο βουλευτικές σύνοδοι), αν δεν ασκηθεί δίωξη κατά του Κ. Καραμανλή έως τον Σεπτέμβριο. Για τον Χρ. Σπίρτζη, νομικοί εκτιμούν ότι τυχόν αξιόποινο έχει ήδη παραγραφεί.
Ένα ακόμη ζήτημα είναι η τύχη των 31 μη πολιτικών προσώπων που φέρονται ως συμμέτοχοι. Η δικονομική τους μοίρα συνδέεται καταρχήν με τους υπουργούς ενώπιον του Ειδικού Δικαστηρίου, αν και υπάρχουν νομικές διαδρομές για την παραπομπή τους στο τακτικό δικαστήριο ακόμη και αν ο υπουργός δεν διωχθεί από τη Βουλή.
Η Βουλή, μετά τη διαβίβαση της δικογραφίας χωρίς αξιολογική κρίση, καλείται να τυποποιήσει τα αδικήματα. Υπάρχει η δυνατότητα παραπομπής σε γνωμοδοτικό συμβούλιο εισαγγελέων, αν και δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ. Οι νομικοί γρίφοι που ανακύπτουν καθιστούν την υπόθεση εξαιρετικά πολύπλοκη, με τα επόμενα βήματα να αναμένονται με μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς η έκβαση μπορεί να διαμορφώσει νέα νομολογία.