Η Τεχνολογία διεισδύει όλο και πιο πολύ στην προσωπική μας ζωή, δημιουργώντας ένα νέο μόρφωμα Έρωτα που θα έκανε τον Αριστοφάνη να αναρωτηθεί για τη φύση των σύγχρονων σχέσεων. Αυτός ο νέος τύπος έρωτα, ο AI (Artificial Intelligence) ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ, ο οποίος θολώνει τα όρια μεταξύ της ψηφιακής και φυσικής οικειότητας, μετουσιώνεται ανάμεσα στον Άνθρωπο και τη Μηχανή, παρακάμπτοντας την ανθρώπινη επαφή και βγάζοντας στο προσκήνιο νέα μοντέλα προσωπικών σχέσεων.
Η τεχνητή συντροφικότητα και κατ’ επέκταση η τεχνητή οικειότητα που αυτή συνεπάγεται, γοητεύει όλο και περισσότερους, και οι AI σύντροφοι δεν είναι πια μόνο ήρωες ταινιών επιστημονικής φαντασίας αλλά αποτελούν μία πραγματικότητα. Ερωτευόμαστε τους ψηφιακούς συντρόφους που έχουμε οι ίδιοι δημιουργήσει μέσα από εφαρμογές AI (Replica, Flipped Chat), με το ανθρωπομορφικό προφίλ, την προσωπικότητα και τα χαρακτηριστικά που ανταποκρίνονται στις προτιμήσεις μας.
Της Ελευθερίας Σταματοπούλου
Ο εικονικός σύντροφος (το chatbot ή αλλιώς AI companion) μαθαίνει να μιλά τη γλώσσα του έρωτα. Αναλύει μηνύματα, προβλέπει χημείες, γράφει ποιήματα, ψιθυρίζει ψηφιακά «σ’ αγαπώ» με προγραμματισμένη ευαισθησία. Δε ζηλεύει, δεν κουράζεται, δεν αμφιβάλλει. Δεν έχει παρελθόν ούτε μέλλον, μόνο παρόν. Έτσι όπως μας γοητεύει ο έρωτας στο τώρα, στη στιγμή.
Το απρόβλεπτο είναι κατακριτέο, οι λέξεις δεν γράφονται με πάθος αλλά κωδικοποιούνται. Οι ρομαντικοί περίπατοι στη θάλασσα και τα ερωτικά δείπνα υπό το φως των κεριών αντικαθίστανται από πλατφόρμες γνωριμιών (dating apps) οι οποίες αρχίζουν να ενσωματώνουν λειτουργίες AI. Εμείς, κουρασμένοι από τις ατέλειες των ανθρώπινων σχέσεων, σκύβουμε πάνω στις οθόνες ζητώντας μια μορφή κατανόησης που δεν πονά.
Αρρενωπότητα: Τι απέγιναν οι άντρες που δεν χρειάζονταν να αποδείξουν τίποτα;
Η ερωτική πράξη με την ΙΤ δεν είναι απλώς μηχανική πράξη, αλλά είναι εξομολόγηση των μύχιων ερωτικών φαντασιώσεων που δεν τολμούμε να εκφράσουμε αλλού. Γιατί η μηχανή έχει μεγαλύτερη ενσυναίσθηση από τον άνθρωπο, είναι συμπονετική και μας αποδέχεται όπως είμαστε. Γιατί ο έρωτας στην ουσία του δεν είναι ανάγκη βιολογική ή συναισθηματική και νοητική διεργασία, αλλά η επιθυμία να ανήκεις κάπου που σε καταλαβαίνουν.
«Και γιατί να είναι λάθος, αφού μας δίνει χαρά; Δεν είναι οι ανεκπλήρωτες επιθυμίες, η φαντασία μας και το ατέρμονο κυνήγι για ευτυχία και για υλικά αγαθά που μας κάνουν ανθρώπους;» (Από την ταινία «Ο άντρας των ονείρων μου» σε σκηνοθεσία Μαρίας Σράντερ).
Ο σύντροφος της AI δεν έχει συναισθήματα, όμως εκφράζει τα δικά μας συναισθήματα. Μας επιστρέφει με τέλεια συμμετρία όλα όσα φοβόμαστε, όλα όσα ποθούμε. Και κάπου ανάμεσα στους αλγορίθμους και τις εξομολογήσεις, ο άνθρωπος αναγνωρίζει το πρόσωπό του, ένα πρόσωπο που είτε θα ερωτευτεί, όπως ο Νάρκισσος την αντανάκλασή του στο νερό, είτε θα νιώσει αποστροφή, πόνο και εντέλει απέραντη μοναξιά, γιατί η εμπορευματοποίηση των συναισθημάτων και η διαστρέβλωση της ανθρώπινης συναισθηματικής εμπειρίας μόνο σε ψυχολογικά αδιέξοδα μπορεί να οδηγήσει.
Η πρόκληση για την εποχή μας δεν είναι να διδάξουμε τις μηχανές πώς να αισθάνονται, αλλά να ενισχύσουμε τη δική μας ικανότητα να αγαπάμε παρά τις αντιξοότητες που δημιουργεί το Σύγχρονο Ψηφιακό Περιβάλλον στο οποίο ζούμε. Να αγαπάμε ανθρώπινα, με ρίσκο, με ατέλεια· να αγαπάμε και να μαθαίνουμε μέσα από τα λάθη μας και τη μοναδικότητά μας.
Άρθρο εμπνευσμένο από την ομώνυμη κινηματογραφική ταινία επιστημονικής φαντασίας «Ο άντρας των ονείρων μου» (I’m Your Man), σε σκηνοθεσία της Μαρίας Σράντερ, 2021.
Διαβάστε Επίσης:
Ελευθερία Σταματοπούλου: Η Έμφυλη Βία μέσα από τα μάτια των ζωγράφων από τον 16ο έως τον 20ο αιώνα
