Η Σαντορίνη, ένα από τα μεγαλύτερα τουριστικά διαμάντια της Ελλάδας, βρίσκεται μπροστά σε μια μεγάλη αλλαγή. Με απόφαση του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, προχωρούν οι διαδικασίες για την κατασκευή νέου λιμανιού, έργο που πλέον αποτελεί ύψιστη εθνική προτεραιότητα. Η απόφαση έχει ήδη δημοσιευθεί σε ΦΕΚ, επιβεβαιώνοντας τη δέσμευση της Πολιτείας να δώσει λύση στα χρόνια προβλήματα των λιμενικών υποδομών του νησιού.
Η εκρηκτική αύξηση των τουριστικών αφίξεων τα τελευταία χρόνια έχει καταστήσει προβληματική τη λειτουργία του λιμένα του Αθηνιού, που παρουσιάζει σοβαρά ζητήματα συμφόρησης, ασφάλειας και πρόσβασης. Ο στενός δρόμος που οδηγεί στο λιμάνι δεν μπορεί να βελτιωθεί για τεχνικούς και περιβαλλοντικούς λόγους, ενώ η αυξημένη κίνηση δημιουργεί καθυστερήσεις και κινδύνους. Επιπλέον, η πρόσφατη σεισμική δραστηριότητα έχει εντείνει την ανάγκη για σύγχρονες και ασφαλείς λιμενικές υποδομές. Το νέο λιμάνι αναμένεται να λύσει αυτά τα προβλήματα, αποσυμφορώντας τον Αθηνιό και προσφέροντας μεγαλύτερες δυνατότητες ασφαλούς πρόσδεσης και πρόσβασης στους οικισμούς της Σαντορίνης. Η κατασκευή του έχει ανατεθεί στην Ειδική Υπηρεσία Δημοσίων Έργων Κατασκευής Υδραυλικών και Λιμενικών Υποδομών (Ε.Υ.Δ.Ε. Κ.Υ.Λ.Υ.), η οποία θα επιβλέπει τη διαδικασία των μελετών και της δημοπράτησης, ενώ θα αναλάβει και την κατασκευή των συνοδών έργων στη θαλάσσια και χερσαία ζώνη.Αρχικά, εξετάστηκαν τρεις πιθανές τοποθεσίες για τη χωροθέτηση του νέου λιμανιού: η θέση δυτικά του αλιευτικού καταφυγίου Βλυχάδας, η περιοχή του Μονόλιθου (βόρεια της υπάρχουσας πλαζ) και η θέση Κολούμπος, σε επαφή και νότια της Άκρας Κολούμπος. Οι τοπικοί φορείς, συμπεριλαμβανομένου του Δήμου Θήρας, κατέθεσαν τις απόψεις τους για τις υποψήφιες τοποθεσίες, και τελικά προτάθηκε ως καταλληλότερη η θέση του Μονόλιθου. Για την επιλογή αυτή έδωσε τη θετική του γνώμη και το Υπουργείο Πολιτισμού, τονίζοντας ότι η κατασκευή του λιμανιού σε αυτή την τοποθεσία «δεν θα επέλθει βλάβη στο προστατευόμενο ιστορικό τοπίο της Θήρας».
Παράλληλα, ο ΑΔΜΗΕ γνωστοποίησε πως η μετακίνηση τμήματος της υφιστάμενης καλωδιακής διασύνδεσης Θήρας-Νάξου και της μελλοντικής καλωδιακής διασύνδεσης Φολεγάνδρου-Θήρας μπορεί να υλοποιηθεί υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, εφόσον το έργο χωροθετηθεί και αδειοδοτηθεί στη συγκεκριμένη περιοχή.
Η διαδικασία υλοποίησης ακολουθεί το θεσμικό πλαίσιο περί δημοσίων συμβάσεων (ν. 4412/2016), ενώ από τον Οκτώβριο του 2023 είχε ήδη ανατεθεί η προκαταρκτική μελέτη, η προμελέτη και η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ). Παρότι δεν έχει ανακοινωθεί συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, στόχος είναι η επιτάχυνση των διαδικασιών, με το επόμενο βήμα να είναι η ολοκλήρωση των μελετών και η προκήρυξη των διαγωνισμών για την κατασκευή.
