Με φόντο την οξεία στεγαστική κρίση και την απροθυμία πολλών ιδιοκτητών να διαθέσουν τα ακίνητά τους στην αγορά λόγω της υψηλής φορολογίας, η κυβέρνηση εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο φορολογικών ελαφρύνσεων στα εισοδήματα από ενοίκια. Η κίνηση αυτή έρχεται ως απάντηση σε μακροχρόνια αιτήματα φορέων όπως η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), αλλά και με την πολιτική βαρύτητα που δίνει ο μεγάλος αριθμός φορολογουμένων που δηλώνουν τέτοια εισοδήματα – πάνω από 1 εκατομμύριο, με μέσο ακαθάριστο εισόδημα 4.300 ευρώ το 2024. Παράλληλα, η υψηλή φορολογία έχει οδηγήσει σε εκτεταμένη φοροδιαφυγή μέσω αδήλωτων μισθώσεων.
Στοχεύοντας τόσο στον περιορισμό της φοροδιαφυγής όσο και στη μείωση των βαρών για τη μεσαία τάξη, ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο παρέμβασης στην κλίμακα φορολόγησης των ενοικίων. Αν και απέφυγε τις λεπτομέρειες, παρέπεμψε σε σχετικές ανακοινώσεις κατά τη διάρκεια της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ), επισημαίνοντας ότι η κατεύθυνση είναι η αφαίρεση βαρών από το εισόδημα της μεσαίας τάξης.
Με βάση πληροφορίες, στο επίκεντρο των αλλαγών βρίσκεται η κλιμάκωση των συντελεστών φορολόγησης. Σήμερα, τα εισοδήματα από ενοίκια φορολογούνται αυτοτελώς με συντελεστές 15% (έως 12.000€), 35% (12.001€ – 35.000€) και 45% (άνω των 35.000€).
Δύο σενάρια βρίσκονται επί τάπητος:
- Μείωση του πρώτου συντελεστή: Εξετάζεται η μείωση του συντελεστή 15% σε 5% για εισοδήματα έως 12.000 ευρώ. Πιθανότερη εκδοχή είναι το 5% να εφαρμοστεί για τα πρώτα 5.000 ευρώ εισοδήματος, και 15% για το τμήμα από 5.001€ έως 12.000€. Σε αυτή την περίπτωση, ένας φορολογούμενος με 5.000€ ενοίκιο θα πλήρωνε 250€ φόρο αντί για 750€ (ελάφρυνση 500€). Για 12.000€ εισόδημα, ο φόρος θα μειωνόταν από 1.800€ σε 1.300€ (ελάφρυνση 500€). Η επιλογή του 5% παραπέμπει στον συντελεστή φορολόγησης των μερισμάτων, όπου η μείωση του φόρου οδήγησε σε αύξηση των δηλωθέντων εσόδων. Το Υπουργείο προσβλέπει σε αντίστοιχο αποτέλεσμα και στα ενοίκια, καθώς η πλειοψηφία των ιδιοκτητών δηλώνει έσοδα κάτω των 10.000 ευρώ.
- Προσθήκη ενδιάμεσου συντελεστή: Εξετάζεται η θέσπιση ενός ενδιάμεσου συντελεστή, πιθανόν 20%, για το εισόδημα που υπερβαίνει τις 12.000€ και φτάνει έως τις 35.000€. Σήμερα, το τμήμα αυτό φορολογείται με 35%, με τη μετάβαση από το 15% να θεωρείται βίαιη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, το 2024 δηλώθηκαν εισοδήματα από ενοίκια σε 1.758.055 δηλώσεις, συνολικού ύψους 8,53 δισ. ευρώ. Η πλειοψηφία (1.248.445 δηλώσεις) αφορούσε εισοδήματα έως 5.000 ευρώ.
Οι προτεινόμενες παρεμβάσεις, αν υλοποιηθούν, αναμένεται να ελαφρύνουν σημαντικά τους μικρούς ιδιοκτήτες και να λειτουργήσουν ως κίνητρο για τη δήλωση αδήλωτων εισοδημάτων, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση τόσο της φοροδιαφυγής όσο και της στεγαστικής κρίσης.