Πολύς λόγος γίνεται τελευταία για το βαθμό ανάπτυξης των τεχνικοεπιστημονικών πλασμάτων τεχνητής νοημοσύνης (διεθνώς: AI). Πλειάδα πρωτοπόρων, ερευνητών και επιχειρηματιών, του κλάδου συνυπογράφουν κείμενα εκπεφρασμένης αγωνίας για το κρίσιμο σημείο στο οποίο βρίσκονται οι έρευνες.
Κάποιοι παραιτούνται από τις θέσεις-κλειδιά που κατείχαν -μεστοί ενοχών- άλλοι εξασφαλίζουν άδειες για πειραματισμό στον υβριδισμό -πλέον- φυσικής και τεχνητής νοημοσύνης. Δεν εκπλησσόμαστε, βέβαια. Η νεωτερική έπαρση των συγχρόνων δοκτόρων Φρανκενστάιν και των “κλώνων” του Μένγκελε είναι το σήμα κατατεθέν της τεχνικοεπιστήμης των καιρών μας. Αυτό που θλίβει -και μας συνθλίβει στις Συμπληγάδες της πνευματικής αφλογιστίας- είναι η κραυγαλέα σιωπή των διανοουμένων…
Μέχρι πρότινος, οι τεχνολογικές επαναστάσεις μετέβαλλαν τα μέσα παραγωγής, την κοινωνικοπολιτική οργάνωση και το πολιτιστικό εποικοδόμημα. Όλες αυτές οι αλλαγές, βέβαια, αποτύπωναν την ωρίμαση της ανθρώπινης συνείδησης στη βάση της εξέλιξης των μέσων και τρόπων παραγωγής που η ίδια η διάνοια του ανθρώπου παρήγαγε. Σε όλες αυτές τις κομβικές στιγμές του ιστορικού γίγνεσθαι, οι πνευματικοί άνθρωποι αντιδρούσαν -προοδευτικά ή συντηρητικά, αδιάφορο- και δημιουργούσαν προβληματισμό και διάλογο στις κοινωνίες τους. Σήμερα;
Ο εξαναγκαστικός υβριδισμός μας με την τεχνητή νοημοσύνη, ώστε να μη μας αφανίσουν τα αναφανδόν ανώτερά μας τεχνικοεπιστημονικά όντα: Αναβαθμίσου ή εξαφανίσου!
Άκρα του τάφου σιωπή στους κάμπους βασιλεύει… Ενώ ίσα-ίσα σήμερα είναι που θα όφειλαν να αρθρώσουν λόγο κριτικό και διαφωτιστικό των κοινωνικών συνόλων. Ο λόγος; Πρωτόφαντος, αλλά όχι απερινόητος… Σε όλες τις προηγούμενες τεχνολογικές επαναστάσεις το ζητούμενο ήταν τα μέσα και οι τρόποι υλοποίησης της ανθρώπινης δημιουργικότητας. Σήμερα, το αντικείμενο είναι η ίδια η ανθρώπινη φύση. Αυτή που σε όλο το ιστορικό διάβα υπήρξε αδιαμφισβήτητη, τώρα εξαντικειμενικεύεται και θεωρείται χρήζουσα οντολογικών βελτιώσεων. Ο μετανθρωπισμός παίζει μόνος του στο γήπεδο της ανθρωπινότητας και σκοράρει σε κενή εστία. Η διεθνής ταξιαρχία των διανοουμένων πάσχει από ανέκκλητη λειψανδρία και αφήνει αμαχητί τα φασιστικά στρατεύματα των συγχρόνων Φράνκο να προελαύνουν εναντίον της ανυπεράσπιστης Μαδρίτης της ανθρωπότητας.
Ποια πνευματικά οδοφράγματα θα έπρεπε να στήσουν οι πνευματικοί ταγοί, οργανώνοντας τη νέα Κομμούνα; Ποια φωτιά πρέπει να φουντώσουμε στο σύγχρονο Αρκάδι;
Αυτό που θλίβει -και μας συνθλίβει στις Συμπληγάδες της πνευματικής αφλογιστίας- είναι η κραυγαλέα σιωπή των διανοουμένων…
Ας προσεγγίσουμε οντολογικά την τεχνητή νοημοσύνη… Τι επιδιώκουμε με τα τεχνικοεπιστημονικά πλάσματά της; Να δημιουργήσουμε πλάσματα κατ΄ εικόνα μας, τα οποία να αποκτήσουνε δυνατότητες αυτοοργάνωσης και αυτοεξέλιξης, καθ΄ ομοίωσή μας. Αυτό, φυσικά, θα υλοποιήσει το ναρκισσιστικό μας όνειρο, να δημιουργήσουμε το είδωλό μας, να το κάνουμε τέλειο, για να το θαυμάζουμε και να το ερωτευτούμε, όπως ο Νάρκισσος στη λίμνη… Βέβαια, ελάχιστοι γνωρίζουν, πια, το τέλος του Νάρκισσου. Καθόλου τυχαίο!
Φρόντισαν άριστα να απαξιώσουν την κλασική παιδεία, ακριβώς για να μην αντιληφθούμε το ολίσθημα που ελλοχεύει… Τα γαρ οψώνια της αμαρτίας θάνατος (= τα αποτελέσματα της αμαρτίας είναι η εξ-όντωση) και η εξ-όντωση στο άμεσο μέλλον θα είναι η απελπισμένη έξ-οδος από την ουσία μας που, δήθεν, θα μας σώσει από τον αφανισμό ή την υποδούλωσή μας στα ικανότερα από εμάς τεχνικοεπιστημονικά όντα (τεχνολογικός δαρβινισμός). Και ποια θα είναι η σωτηρία που πάλι η “ενάρετη” επιστήμη θα μας προσφέρει; Μα, φυσικά, ο εξαναγκαστικός υβριδισμός μας με την τεχνητή νοημοσύνη, ώστε να μη μας αφανίσουν τα αναφανδόν ανώτερά μας τεχνικοεπιστημονικά όντα: Αναβαθμίσου ή εξαφανίσου!
Και κάπως έτσι θα τελειώσει, καταπώς δείχνουν τα κουκιά, η ανθρωπότητα, όχι με μια κραυγή ούτε με έναν λυγμό (παραφράζοντας τον ποιητή), αλλά μέσα στην ένοχη σιωπή…
Κείμενο: Δημήτρης Βουρλιωτάκης
Διαβάστε περισσότερα:
