Νέα μελέτη έρχεται να επιβεβαιώσει τις διάφορες θεωρίες περί επικοινωνίας των δέντρων, αποκαλύπτοντας ότι αυτή η επικοινωνία εντείνεται κατά τη διάρκεια ηλιακών εκλείψεων. Σύμφωνα με τα ευρήματα, τα ηλικιωμένα δέντρα φαίνεται να μεταδίδουν τις οικολογικές τους γνώσεις στα νεότερα κατά τη διάρκεια αυτών των φαινομένων.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «Royal Society Open Science», αυξάνει την κατανόηση των επιστημόνων για τα δέντρα, τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωσή μας ενόψει της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας βιοποικιλότητας. Τα ευρήματα υποδεικνύουν επίσης την ενεργή συμμετοχή των φυτών στα οικοσυστήματά τους.
«Βασικά, παρακολουθούμε τον περίφημο ‘ξύλινο ιστό’ σε δράση!» δηλώνει η Μόνικα Γκαλιάνο, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Southern Cross της Αυστραλίας και εκ των επικεφαλής της μελέτης.
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν την έρευνα κατά τη διάρκεια μιας δίωρης μερικής έκλειψης Ηλίου στους Δολομίτες, στη βορειοανατολική Ιταλία. Τοποθέτησαν ειδικούς αισθητήρες σε υγιή έλατα, τόσο ηλικίας περίπου 70 ετών όσο και 20 ετών, καθώς και σε δέντρα που είχαν πληγεί από καταιγίδα. Οι αισθητήρες κατέγραψαν την ηλεκτρική δραστηριότητα των δέντρων.
Διαπιστώθηκε ότι τα έλατα ανταποκρίθηκαν στην έκλειψη, συγχρονίζοντας τα βιοηλεκτρικά τους σήματα ώρες νωρίτερα, μια αλλαγή που φάνηκε στο νερό και τα μόρια τους. Τα μεγαλύτερα δέντρα είχαν πιο έντονη πρώιμη απόκριση από τα νεότερα, υποδηλώνοντας την ανάπτυξη μηχανισμών πρόβλεψης και ανταπόκρισης σε τέτοια γεγονότα.
Επιπλέον, εντοπίστηκαν βιοηλεκτρικά κύματα να ταξιδεύουν ανάμεσα στα δέντρα. Η μελέτη υποστηρίζει την ιδέα της διεμπλοκής μεταξύ των δέντρων, υποδεικνύοντας ότι τα σήματα έρχονται ως συγχρονισμός φάσεων, ανεξάρτητα από ανταλλαγές ύλης μέσω ριζών ή αέρα. Αυτή η δυναμική είναι συνεπής με μελέτες που δείχνουν ότι η σηματοδότηση μεγάλων αποστάσεων μεταξύ των φυτών μπορεί να βοηθήσει στον συντονισμό φυσικών λειτουργιών ως απάντηση σε περιβαλλοντικές αλλαγές.
Αλλαγές εντοπίστηκαν και σε κάποια φυτά, αν και λιγότερο έντονες στα υγιή δέντρα. Μοντελοποίηση και ανάλυση σε υπολογιστή υποστήριξαν τα ευρήματα, υποδηλώνοντας μια «συνεκτική αντίδραση που μοιάζει με οργανισμό σε δασική κλίμακα».
Τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν τη σημασία της προστασίας των παλαιών δασών του κόσμου. «Βλέπουμε τώρα το δάσος όχι ως μια απλή συλλογή ξεχωριστών μονάδων αλλά ως μια ορχήστρα φυτών που συσχετίζονται σε μια φυσική διεργασία», δήλωσε ο Αλεσάντρο Τσιολέριο, καθηγητής και εκ των επικεφαλής της μελέτης.