Οι πρόσφατες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο στον τομέα των υδρογονανθράκων και της εξαγωγής φυσικού αερίου έχουν ιδιαίτερη σημασία και για την Ελλάδα.
Η επανεκκίνηση του Κοιτάσματος Αφροδίτη
Ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα ήταν η επανεκκίνηση της ανάπτυξης του κοιτάσματος Αφροδίτη στην κυπριακή ΑΟΖ, το οποίο είχε μείνει στάσιμο για περισσότερο από δέκα χρόνια. Το έργο αυτό είχε καθυστερήσει λόγω:
- Διαφωνιών μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ σχετικά με τη διανομή της παραγωγής.
- Έλλειψης σχεδίου εξαγωγής του φυσικού αερίου, καθώς οι ποσότητες ήταν περιορισμένες.
Τι άλλαξε τώρα; Πλέον, τα εμπόδια ξεπεράστηκαν με την υπογραφή μνημονίου συνεργασίας μεταξύ Κύπρου και Αιγύπτου, που αφορά την εξαγωγή του αερίου του Αφροδίτη, καθώς και άλλων κοιτασμάτων όπως του κυπριακού Οικοπέδου 6. Το αναθεωρημένο σχέδιο ανάπτυξης προβλέπει:
- Πλωτή μονάδα παραγωγής και επεξεργασίας του αερίου.
- Υποθαλάσσιο αγωγό προς την Αίγυπτο.
Ο ρόλος των αμερικανικών εταιρειών
Ένας σημαντικός παράγοντας στις εξελίξεις είναι η συμμετοχή αμερικανικών εταιρειών όπως η Chevron, η οποία:
- Διαχειρίζεται το κοίτασμα Αφροδίτη.
- Επεκτείνει τις έρευνές της στην Ελλάδα, υποβάλλοντας αίτηση για έρευνες στα νότια της Πελοποννήσου.
- Διαθέτει χαρτοφυλάκιο στην Ανατολική Μεσόγειο με αποθέματα 45 τρισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου.
Παράλληλα, η ExxonMobil συνεχίζει τις ερευνητικές γεωτρήσεις στην περιοχή, σε συνεργασία με την Qatar Petroleum, με στόχο να αξιοποιήσει νέες ανακαλύψεις, όπως το κοίτασμα «Γλαύκος» στο Οικόπεδο 10. Τα νέα έργα εξερεύνησης περιλαμβάνουν τα κοιτάσματα «Ηλέκτρα» και «Πήγασος», με τις πρώτες εκτιμήσεις να αναμένονται στις αρχές Απριλίου.
Η Αθήνα παρακολουθεί τις εξελίξεις με αισιοδοξία, καθώς η επέκταση των ερευνών και η παρουσία ισχυρών πετρελαϊκών ομίλων δημιουργούν προϋποθέσεις για αξιοποίηση κοιτασμάτων και στην Ελλάδα. Η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, εξέφρασε την εκτίμηση ότι το 2025 θα είναι μια καθοριστική χρονιά για τις έρευνες στη χώρα.
Η ελληνική κυβέρνηση προσδοκά ότι η ExxonMobil θα λάβει εντός του έτους την απόφαση για ερευνητική γεώτρηση δυτικά της Κρήτης, η οποία, αν επιβεβαιωθεί, θα πραγματοποιηθεί μέχρι τα τέλη του 2026, αποκαλύπτοντας πιθανές ποσότητες φυσικού αερίου στο ελληνικό υπέδαφος.
Ερωτήματα που προκύπτουν
- Θα μπορέσει η Ελλάδα να αξιοποιήσει αποτελεσματικά τα ενεργειακά της αποθέματα;
- Πώς θα διαμορφωθούν οι γεωπολιτικές ισορροπίες στην περιοχή;
- Θα επηρεάσει η ανάπτυξη των κοιτασμάτων τις ενεργειακές τιμές στην Ευρώπη;
Οι επόμενοι μήνες θα είναι καθοριστικοί για το μέλλον της ενεργειακής στρατηγικής στην Ανατολική Μεσόγειο και τον ρόλο της Ελλάδας σε αυτήν.
