Βήμα – βήμα η συμπλήρωση της φορολογικής δήλωσης λίγες ώρες πριν από την πρεμιέρα
Εκπτώσεις φόρου, κούρεμα τεκμηρίων, φοροαπαλλαγές αλλά και παγίδες που ανεβάζουν τον φόρο βρίσκονται πίσω από τους κωδικούς της φορολογικής δήλωσης. Λίγες ώρες πριν από την πρεμιέρα των φετινών φοροδηλώσεων, «ΤΑ ΝΕΑ» παρουσιάζουν τα 30 «κλειδιά» της δήλωσης που ξεφουσκώνουν το ραβασάκι της Εφορίας.
Ειδικότερα:
- Νέοι επιτηδευματίες από 1/1/2022 και μετά. Κερδίζουν κούρεμα 50% στον ελάχιστο φορολογικό συντελεστή (4,5% από 9% για εισόδημα έως 10.000 ευρώ) εφόσον συμπληρώσουν τον κωδικό 017-018 στο έντυπο Ε1. Επίσης όσοι δηλώσουν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα για πρώτη φορά, πληρώνουν μισή προκαταβολή φόρου (κωδικός 327-328).
- Φιλοξενία. Τέκνα που φιλοξενούνται από τους γονείς τους δεν επιβαρύνονται με το τεκμήριο κατοικίας. Το τεκμήριο επιβαρύνει τους γονείς.
- Φοιτητική κατοικία. Η κατοικία που νοικιάζουν τα παιδιά – εξαρτώμενα μέλη που σπουδάζουν μακριά από τον τόπο μόνιμης διαμονής – δηλώνεται ως δευτερεύουσα από τον γονέα, ώστε να επιβαρύνεται εκείνος από το τεκμήριο.
- Απαλλαγή από αποδείξεις. Τους κωδικούς 023-024 θα πρέπει να συμπληρώσουν όσοι απαλλάσσονται από την υποχρέωση να εμφανίσουν δαπάνες με ηλεκτρονικές αποδείξεις που καλύπτουν το 30% του εισοδήματός τους (π.χ. φορολογούμενοι που έχουν συμπληρώσει το 70ό έτος της ηλικίας τους, άτομα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, οι υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία κ.λπ.).
- Απαλλαγή φόρου για ενοίκια. Οι κωδικοί 119-120 του Ε1 αφορούν όσους:
- Εκμίσθωσαν κλειστές κατοικίες ή μετέτρεψαν βραχυχρόνιες μισθώσεις σε μακροχρόνιες.
- Υπέγραψαν σύμβαση μίσθωσης τουλάχιστον τριών ετών μετά τις 8 Σεπτεμβρίου 2024.
- Δήλωσαν τα ακίνητα ως κενά στις δηλώσεις των ετών 2022-2023 ή τα εκμίσθωσαν αποκλειστικά για βραχυχρόνια διαμονή.
Η απαλλαγή από τον φόρο για τα εισοδήματα από ενοίκια ισχύει για 36 μήνες, εκτός αν το ακίνητο κενωθεί ή διατεθεί εκ νέου για βραχυχρόνια μίσθωση.
- Φιλοδωρήματα. Στους κωδικούς 689-690 και 691-692 δηλώνονται τα φιλοδωρήματα μισθωτών στην εστίαση, μέχρι 300 ευρώ μηνιαίως, τα οποία δεν φορολογούνται. Ποσά άνω των 300 ευρώ ή φιλοδωρήματα που καταβάλλονται ως μέρος του μισθού υπόκεινται σε φορολογία.
- Μείωση 50% του τεκμαρτού εισοδήματος. Οι κωδικοί 047-048 αφορούν φορολογούμενους με επαγγελματική έδρα και κύρια κατοικία:
- Σε οικισμούς με πληθυσμό κάτω των 500 κατοίκων ή δημοτικές κοινότητες με λιγότερους από 1.500 κατοίκους (εκτός Αττικής, πλην νησιών).
- Σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων.
- Πολύτεκνους, μονογονεϊκές οικογένειες με ανήλικα τέκνα και εκμεταλλευτές ταξί με ιδιοκτησία έως 25%.
- Ελεύθεροι επαγγελματίες. Οσοι αμφισβητούν το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος συμπληρώνουν τους κωδικούς 443-444. Η αμφισβήτηση του τεκμηρίου δεν αναιρεί τη βεβαίωση και καταβολή του φόρου.
- Εξαίρεση από το τεκμαρτό εισόδημα. Οι κωδικοί 045-046 συμπληρώνονται από τον φορολογούμενο για την εξαίρεσή του από τον προσδιορισμό του ελάχιστου καθαρού ποσού εισοδήματος ή την αναλογική μείωση του τεκμαρτού εισοδήματος στην περίπτωση άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας για περιορισμένο χρονικό διάστημα βάσει νομοθετικής ή κανονιστικής ρύθμισης. Σημειώνεται ότι δεν θα φορολογηθούν με βάση το τεκμαρτό εισόδημα αλλά σύμφωνα με τα εισοδήματα που θα δηλώσουν στην Εφορία:
- Οι αγρότες.
- Οσοι αμείβονται με μπλοκάκι και έχουν έως τρεις εργοδότες.
- Οι επαγγελματίες που παρουσιάζουν αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του 80%.
- Τα καφενεία σε χωριά με λιγότερους από 500 κατοίκους και νησιά κάτω από 3.100 κατοίκους. Οι ασφαλιστικοί σύμβουλοι που συνεργάζονται με μέχρι δύο εταιρείες και δηλώνουν ως έδρα την κατοικία τους.
- Οι νέοι επαγγελματίες για τα τρία πρώτα χρόνια από την έναρξη της δραστηριότητας.
- Ψαλίδι 30% στα τεκμήρια διαβίωσης. Οσοι είναι 65 ετών και άνω (γεννήθηκαν μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1959) στους κωδικούς 013-014 πρέπει να επιλέξουν πάνω στη λέξη ΝΑΙ για να εξασφαλίσουν έκπτωση στα τεκμήρια.
- Εργαζόμενοι με μπλοκάκι. Απαλλάσσονται από το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα και δικαιούνται έκπτωση φόρου όπως και οι μισθωτοί εφόσον στους κωδικούς 019-020 επιλέγουν πάνω στη λέξη ΝΑΙ.
- Ανείσπρακτα ενοίκια. Οι φορολογούμενοι, για να μη φορολογηθούν με συντελεστές 15%-45% για εισοδήματα από ενοίκια που δεν εισέπραξαν το 2024, θα πρέπει, μέχρι την προθεσμία υποβολής της δήλωσης, να έχουν εκδώσει διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης χρήσης μισθίου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή να έχει ασκηθεί (κατατεθεί και κοινοποιηθεί) εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων.
- Κάλυψη τεκμηρίων. Στους κωδικούς 781-782 δηλώνονται ποσά που καλύπτουν τεκμήρια (έσοδα από πωλήσεις ακινήτων, εφάπαξ παροχές ασφαλιστικών ταμείων, έσοδα από δάνεια, κληρονομιές, δωρεές ή γονικές παροχές χρηματικών ποσών).
- Ανακαίνιση – επισκευή ακινήτων. Τους κωδικούς 627-628 συμπληρώνουν όσοι εντός του 2024 πλήρωσαν με ηλεκτρονικό χρήμα υλικά και παροχή υπηρεσιών για την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των ακινήτων τους. Κερδίζουν έκπτωση φόρου έως 3.200 ευρώ.
- Κενές κατοικίες. Δεν εφαρμόζεται το τεκμήριο διαβίωσης για τις κενές και ημιτελείς κατοικίες. Δεν συμπληρώνονται στο Ε1 αλλά στο Ε2.
- Εκπτωση στα εισοδήματα από ακίνητα. Τα εισοδήματα από ακίνητα φορολογούνται από το πρώτο ευρώ με συντελεστές 15%-45%, αφού προηγουμένως αφαιρεθεί από αυτά ποσοστό 5% που αναγνωρίζεται ως δαπάνη για επισκευή, συντήρηση, ανακαίνιση και άλλες λειτουργικές ανάγκες των εκμισθούμενων ακινήτων.
- Ανάλωση κεφαλαίου. Ο κωδικός 787-788 μπορεί να ακυρώσει τα τεκμήρια καθώς δηλώνεται η ανάλωση κεφαλαίου.
- Δωρεάν παραχώρηση κατοικίας. Η δωρεάν παραχώρηση μιας κύριας κατοικίας επιφάνειας μέχρι 200 τ.μ. από γονείς σε παιδιά και αντίστροφα, προς παππούδες, γιαγιάδες και προς παιδιά, εγγόνια, είναι αφορολόγητη για τον φορολογούμενο που παραχωρεί την κατοικία. Σημειώστε ότι το τεκμήριο κατοικίας εφαρμόζεται και για τη δωρεάν παραχωρούμενη κατοικία.
- Δαπάνες με αποδείξεις. Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να καλύπτουν το 30% του εισοδήματός τους με δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί με ηλεκτρονικές πληρωμές (κάρτες, e-banking). Σε διαφορετική περίπτωση πληρώνουν έξτρα φόρο με συντελεστή 22% στις αποδείξεις που λείπουν. Οι φορολογούμενοι κερδίζουν έξτρα έκπτωση εφόσον έχουν ηλεκτρονικές αποδείξεις από 20 κατηγορίες επαγγελμάτων στις οποίες περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων οι εργασίες υδραυλικού, ψυκτικού, συντηρητή θέρμανσης, ηλεκτρολόγου, μόνωσης, τοιχοποιίας, σοβατίσματος, τοποθέτησης πλακιδίων, ταξί, κομμωτήρια, κουρεία και καταστήματα ομορφιάς, σχολές χορού. Οι δαπάνες για επισκέψεις σε γιατρούς, οδοντιάτρους, ορθοδοντικούς οστεοπαθητικούς, χειροπράκτες, οφθαλμίατρους, χειροποδιστές, ποδολόγους και για άλλες υπηρεσίες ιατρικού χαρακτήρα μετράνε διπλά για την κάλυψη του 30% του ετήσιου πραγματικού εισοδήματος με ηλεκτρονικές δαπάνες. Για παράδειγμα, απόδειξη αξίας 100 ευρώ μετράει στην Εφορία για 200 ευρώ.
- Επιχειρήσεις που προχώρησαν σε προσλήψεις. Επιχειρήσεις με ακαθάριστα έσοδα έως 2 εκατ. ευρώ που αύξησαν τον αριθμό των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης κατ’ ελάχιστο για τρεις μήνες απαλλάσσονται από το τέλος επιτηδεύματος.
- Βοηθητικό προσωπικό. Δεν εφαρμόζεται το τεκμήριο διαβίωσης για έναν μόνο οικιακό βοηθό ή όταν ο φορολογούμενος ή πρόσωπο που συνοικεί με αυτόν και τον βαρύνει έχει αναπηρία 67% από διανοητική καθυστέρηση ή φυσική αναπηρία ή είναι ηλικίας άνω των 65 ετών και απασχολεί έναν νοσοκόμο.
- Επιστροφή φόρου με τη δήλωση ΙΒΑΝ. Εάν κατά την υποβολή της δήλωσης δεν έχει ήδη γνωστοποιηθεί στη Φορολογική Διοίκηση τραπεζικός λογαριασμός (αριθμός ΙΒΑΝ) και με βάση τη δήλωση προσδιορίζεται πιστωτικό υπόλοιπο και εκδίδεται πράξη με την οποία συνίσταται και βεβαιώνεται απαίτηση για επιστροφή φόρου, εμφανίζεται μήνυμα που ενημερώνει για την υποχρέωση γνωστοποίησής του. Η γνωστοποίηση του αριθμού ΙΒΑΝ πραγματοποιείται με υποβολή ηλεκτρονικής Υπεύθυνης Δήλωσης του δικαιούχου στην ψηφιακή πύλη myAADE στην καρτέλα «Μητρώο και Επικοινωνία» της ΑΑΔΕ.
- Σκάφος σε ακινησία. Δεν υπολογίζεται ως τεκμήριο διαβίωσης.
- Αγρότες. Μειωμένος κατά 50% είναι ο φόρος εισοδήματος για τους συνεταιρισμένους αγρότες καθώς και για όσους ασκούν συμβολαιακή γεωργία. Θα πρέπει να συμπληρωθούν οι κωδικοί 035-036.
- Κάτοικοι εξωτερικού. Δεν εφαρμόζονται τα τεκμήρια διαβίωσης στα φυσικά πρόσωπα που έχουν τη φορολογική κατοικία τους στην αλλοδαπή, ακόμα κι αν αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα.
- Αφορολόγητο ποσό. Ισχύει έκπτωση φόρου εισοδήματος 777 έως 1.340 ευρώ για μισθωτούς, συνταξιούχους και κατ’ επάγγελμα αγρότες χωρίς παιδιά ή με προστατευόμενα παιδιά.
- Δήλωση με επιφύλαξη. Υποβάλλεται ηλεκτρονικά και εντός χρονικού διαστήματος 30 ημερών οφείλουν οι φορολογούμενοι να προσκομίσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά.
- Δόσεις – εκπτώσεις. Ο φόρος εισοδήματος μπορεί να πληρωθεί:
- Εφάπαξ μέχρι 31 Ιουλίου 2025 με έκπτωση φόρου 4% εάν η δήλωση υποβληθεί έως 30 Απριλίου 2025, 3% εάν η δήλωση υποβληθεί έως 15 Ιουνίου 2025 και 2% εάν η δήλωση υποβληθεί έως 15 Ιουλίου 2025.
- Σε 8 ίσες μηνιαίες δόσεις.
- Σε 12 άτοκες μηνιαίες δόσεις με πιστωτική κάρτα.
- Σε έως 24 μηνιαίες έντοκες δόσεις με την πάγια ρύθμιση.
- Αναδρομικά. Τροποποιητικές δηλώσεις για αναδρομικά ποσά μισθών, συντάξεων, επιδομάτων και λοιπά αναδρομικά ποσά φορολογικού έτους 2015 και επόμενων υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025.
- Χωριστές δηλώσεις. Στις χωριστές δηλώσεις δεν υφίσταται η έννοια του οικογενειακού εισοδήματος για την κάλυψη των τεκμηρίων διαβίωσης (αυτοκίνητα, κατοικίες κ.ά.) και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων καθενός από τους συζύγους, καθώς βαρύνουν τον κάθε σύζυγο ατομικά. Για τη δυνατότητα κάλυψης τεκμηρίων με ανάλωση κεφαλαίου δεν μπορεί να γίνει επίκληση εισοδημάτων από τη δήλωση του άλλου συζύγου. Επίσης δεν υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς ποσού αποδείξεων από τον έναν σύζυγο στον άλλο, οπότε αν κάποιος έχει έλλειμμα αποδείξεων θα βρεθεί αντιμέτωπος με την επιβολή του πέναλτι 22% επί του ποσού που θα λείπει από το όριο του 30%.
