Στο πλαίσιο του Ελληνικού Διαστημικού Προγράμματος και για την κατασκευή σμήνους ελληνικών πολυφασματικών δορυφόρων παρατήρησης της γης και του περιβάλοντος, υπέγραψαν σύμβαση η Open Cosmos και η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα που στοχεύει στην κατασκευή προηγμένων δορυφόρων, αποδεικνύει τη δέσμευση της κυβέρνησης για την ενίσχυση των διαστημικών προγραμμάτων, την παραγωγή οικονομικού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος για την Ελλάδα και τους Ευρωπαίους πολίτες γενικότερα. Τα δεδομένα που θα συλλέγονται από τους ελληνικούς δορυφόρους θα συμβάλλουν στην αποτελεσματικότητα των δημόσιων υπηρεσιών, την παρακολούθηση του περιβάλλοντος και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, την καταπολέμηση της ρύπανσης των θαλασσών και την αύξηση της αποδοτικότητας της γεωργίας.
Η σύμβαση υπογράφηκε σε ανοιχτή επίσημη τελετή παρουσία του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου.
Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, τόνισε ότι «υλοποιούμε ως χώρα για πρώτη φορά ένα τέτοιο διαστημικό πρόγραμμα κι αυτό έχει τεράστια σημασία, καθώς το σχεδιάσαμε εξαρχής, ώστε να ανταποκριθούμε σε μια σειρά από κρίσιμες εθνικές ανάγκες. Μέσω της ανάπτυξης σμήνους μικροδορυφόρων θα διαθέτουμε πολύτιμα δεδομένα σε σχεδόν πραγματικό χρόνο τα οποία θα συμβάλλουν στην έγκαιρη λήψη αποφάσεων και στη χάραξη πολιτικών σε σημαντικούς τομείς, όπως η πολιτική προστασία.
Για παράδειγμα, με τους εφτά αυτούς μικροδορυφόρους θα έχουμε πολυφασματικά δεδομένα που θα καλύπτουν καθημερινά όλη την ελληνική επικράτεια. Με αυτόν τον τρόπο θα παρακολουθούμε τις διαχρονικές μεταβολές του περιβάλλοντος. Σε μια εποχή που συνεχώς βιώνουμε παγκοσμίως τα αποτελέσματα της κλιματικής κρίσης, αξιοποιούμε τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και επενδύουμε στο διάστημα αποκτώντας μια μοναδική «τεχνολογική εργαλειοθήκη». Με τη βοήθεια της θα προστατεύσουμε ανθρώπινες ζωές και τη φύση. Παράλληλα, μέσω τους προγράμματος ενισχύεται η ελληνική διαστημική βιομηχανία με σημαντικά οφέλη για την οικονομία και την κοινωνία».
Από την πλευρά του, ο Rafel Jorda Siquier, ιδρυτής και διευθύνων Σύμβουλος της Open Cosmos επεσήμανε ότι “θεωρούμε τιμή μας και είμαστε εξαιρετικά υπερήφανοι στην Open Cosmos που επιλεγήκαμε για ένα τόσο κρίσιμο πρόγραμμα για την Ελλάδα. Αντιμετωπίσαμε τον ανταγωνισμό μερικών από τους κορυφαίους παίκτες της βιομηχανίας του διαστήματος παγκοσμίως, και το γεγονός ότι εξασφαλίσαμε αυτό το έργο είναι μια απόδειξη της της σκληρής δουλειάς όλων στην Open Cosmos και της προηγμένης δορυφορικής τεχνολογίας. Η εκτέλεση αυτού του έργου θα μας τοποθετήσει στην πρώτη γραμμή των παρόχων δορυφορικών δεδομένων, ανοίγοντας τον δρόμο για περαιτέρω συνεργασίες και αναπτύσσοντας το OpenConstellation.”
Και η Simonetta Cheli, διευθύντρια των προγραμμάτων Παρατήρησης Γης στην ESA από την δική της πλευρά υπογράμμισε ότι “η ανάθεση της ανάπτυξης του ελληνικού αυτού προγράμματος στην Open Cosmos αποτελεί απόδειξη της συνεχούς δέσμευσης της Υπηρεσίας να υποστηρίζει εθνικές πρωτοβουλίες των κρατών-μελών της ESA, σε στενή συνεργασία με τις αρχές της κάθε χώρας και σε στενά χρονικά περιθώρια. Η ESA έχει τη μοναδική ικανότητα να μεγιστοποιεί το όφελος όλων αυτών των πρωτοβουλιών παρέχοντας ένα ενιαίο πλαίσιο για την ανταλλαγή παρατηρήσεων μεταξύ των κρατών-μελών και προς όφελός τους.”
Για ένα «σημαντικό οικοσύστημα συνεργατών και παρόχων υπηρεσιών σε κάθε χώρα που είμαστε παρόντες, και η Ελλάδα σίγουρα δεν θα αποτελέσει εξαίρεση» ανέφερε η δρ Μαρία Καλάμα, διευθύντρια της Open Cosmos Agean . «Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε όλους τους συνεργάτες μας για τη συμβολή τους στην εξασφάλιση αυτού του έργου, και ιδιαίτερα τους κύριους συνεργάτες μας στην Ελλάδα, Nova ICT, EMTECH-Space, Libre Space Foundation, Planetek Hellas, Adamant Composites και Priority Consultants».
Να αναφέρουμε ότι: «Η Open Cosmos, η ταχύτερα αναπτυσσόμενη διαστημική εταιρεία στην Ευρώπη, έχει ιδρύσει νέο γραφείο στην Ελλάδα και ιδρύει εργοστάσιο κοντά στην Αθήνα για τη συναρμολόγηση δορυφόρων και την κάλυψη των τοπικών και διεθνών αγορών. Αυτή η επένδυση στην ανάπτυξη ικανοτήτων συμβαδίζει με τη στρατηγική της Ελλάδας για την ενίσχυση της εγχώριας διαστημικής βιομηχανίας, προάγει τη τη δημιουργία θέσεων εργασίας και προσελκύει εξειδικευμένους επαγγελματίες».
Το Εθνικό Διαστημικό πρόγραμμα της Ελλάδας
Tο πρόγραμμα αποτελεί μέρος του ολοκληρωμένου Εθνικού Διαστημικού Έργου της Ελληνικής Κυβέρνησης, το οποίο περιλαμβάνει επίσης αγορά δεδομένων και ικανοτήτων σε δορυφόρους – ραντάρ (Synthetic Aperture Radar) και θερμικών δεδομένων (Thermal Infrared). Το πρόγραμμα έχει τρεις κύριους στόχους:
– Την ενίσχυση των ελληνικών ικανοτήτων στις δορυφορικές τεχνολογίες.
– Την παροχή δεδομένων από το διάστημα με περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη για τους Έλληνες πολίτες.
– Τη σύναψη διεθνών συνεργασιών, ενισχύοντας τη δυνατότητα της κυβέρνησης να ανταλλάσσει δορυφορικά δεδομένα με τους ευρωπαϊκούς και διεθνείς εταίρους της.
Info για το πρόγραμμα
Τίτλος: Εθνικό Δορυφορικό Πρόγραμμα
Ελληνικοί φωτογραφικοί δορυφόροι υψηλής ευκρίνειας.
Εκτέλεση: Open Cosmos Aegean
Το έργο υλοποιείται μέσω της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA)
Χρηματοδότηση από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Ημερομηνίες
Μάιος 2024 – Η Open Cosmos ανακοινώνει τη σύμβαση
Ιούλιος 2026 – Έναρξη λειτουργιών των δορυφόρων
Προδιαγραφές Δορυφόρων
Δύο τύπου μικροδορυφόρων (βάρους περίπου 100 κιλά έκαστος):
– Δύο θα φέρουν κάμερες πολύ υψηλής ευκρίνειας οι οποίες θα καταγράφουν εικόνες με ευκρίνεια λιγότερου του ενός μέτρου.
– Πέντε θα φέρουν ένα σύστημα από κάμερες υψηλής ευκρίνειας πολυφασματικών και υπερφασματικών δεδομένων, καθώς και δέκτες Internet of Things (IoT) και συστήματα AIS (Automatic Identification System).
Εφαρμογές
Πρόληψη και Παρακολούθηση Φυσικών Καταστροφών
Οι δορυφόροι θα παρέχουν εικόνες υψηλής ανάλυσης και δεδομένα για την πρόληψη και την παρακολούθηση φυσικών καταστροφών, όπως πλημμυρών και πυρκαγιών, στην Ελλάδα και παγκοσμίως.
Παρακολούθηση Ναυτιλίας, Θαλασσών και Ακτών
Οι δορυφόροι θα επιτρέψουν στην Ελλάδα να παρακολουθεί και αναλύει τη θαλάσσια ρύπανση, πιθανές διαρροές πετρελαίου, ακραία καιρικά φαινόμενα και τις δραστηριότητες αλιείας στα χωρικά της ύδατα. Tα δεδομένα αυτά θα έχουν κρίσιμο ρόλο στην προστασία των ακτών.
Αξιολόγηση Επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής
Τα δεδομένα από τους δορυφόρους θα βοηθήσουν τη χώρα να κατανοήσει καλύτερα τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και την αποτελεσματικότητα των προσπαθειών αντιμετώπισής της μέσω της παρακολούθησης των αλλαγών στη χρήση γης, της αποψίλωσης των δασών και της υγείας των καλλιεργειών σε όλη τη χώρα. Οι δυνατότητες αυτές θα υποστηρίξουν τη λήψη τεκμηριωμένων με δεδομένα αποφάσεων για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών που αντιμετωπίζει η χώρα.
Σχεδιασμός Ανανεώσιμης Ενέργειας
Οι εικόνες και η ανάλυση από τους δορυφόρους μπορούν να βοηθήσουν στην αξιολόγηση της εφικτότητας των έργων ανανεώσιμης ενέργειας και στην παρακολούθηση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων.
Παρακολούθηση Γεωργίας και Δασοκομίας
Οι δορυφόροι θα παρέχουν δεδομένα για τη χρήση γης, την υγεία των καλλιεργειών και τις επιπτώσεις της καταστροφής των δασών στην Ελλάδα. Αυτά τα δεδομένα μπορούν να βοηθήσουν στη βελτιστοποίηση των πρακτικών και των μέτρων διαχείρισης της γης.
Μέσω της εκμετάλλευσης των δεδομένων των ελληνικών δορυφόρων, η Ελλάδα μπορεί να ενισχύσει τις ικανότητές της στα δορυφορικά συστήματα και να προωθήσει οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά συμφέροντα καθώς και να συνεργαστεί με ευρωπαϊκούς εταίρους για την αντιμετώπιση κοινών στόχων. Το έργο θα προκαλέσει επίσης εκτιμώμενη οικονομική παραγωγή (GVA) ύψους 116 εκατ. ευρώ στην ελληνική οικονομία έως το 2033 μέσω εξαγωγών και εμπορευματοποίησης των δεδομένων από τους δορυφόρους.
