Η 26η Ιουνίου σηματοδοτεί τη Διεθνή Ημέρα κατά της κατάχρησης ναρκωτικών και της παράνομης διακίνησης, γνωστή και ως Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών.
Καθιερώθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 1987 και χρησιμεύει ως υπενθύμιση στα κράτη μέλη να ενισχύσουν τη διεθνή δράση και συνεργασία για να συμβάλουν στην ανάπτυξη μιας διεθνούς κοινωνίας απαλλαγμένης από την κατάχρηση ναρκωτικών.
Κάθε χρόνο, το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα (UNODC) καθιερώνει ένα σύνθημα και μια εκστρατεία για την ευαισθητοποίηση σχετικά με το παγκόσμιο πρόβλημα των ναρκωτικών, επιδιώκει να τονίσει την ανάγκη βελτίωσης της γνώσης και της κατανόησης του παγκόσμιου προβλήματος των ναρκωτικών και να διασφαλίσει ότι η καλύτερη γνώση θα ενθαρρύνει τη μεγαλύτερη συνεργασία για την αντιμετώπιση των συνεπειών στην υγεία και την ασφάλεια. Η Παγκόσμια Έκθεση για τα Ναρκωτικά 2023 υπογραμμίζει επίσης τον τρόπο με τον οποίο οι κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες οδηγούν -και οδηγούνται από- τις προκλήσεις των ναρκωτικών, την περιβαλλοντική καταστροφή και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που προκαλούνται από τις παράνομες οικονομίες των ναρκωτικών και την αυξανόμενη κυριαρχία των συνθετικών ναρκωτικών.
Για το λόγο αυτό, είναι σημαντικό να συνεχιστούν οι προσπάθειες για την παροχή φροντίδας για τις εξαρτήσεις, καθώς και η επαγγελματική κατάρτιση του προσωπικού που φροντίζει αυτόν τον πληθυσμό και η συμβολή στην έρευνα και τη διδασκαλία της γνώσης που βασίζεται σε επιστημονικά στοιχεία.
Μερικά από τα σημάδια που δείχνουν ότι κάποιος έχει εθισμό ή επικίνδυνη χρήση είναι:
1) Δυσκολίες στον έλεγχο της χρήσης ουσιών: η ουσία χρησιμοποιείται σε μεγαλύτερες ποσότητες ή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από το επιθυμητό, αποτυχημένες προσπάθειες μείωσης (ή διακοπής) της χρήσης, επιθυμία για νέα χρήση (λαχτάρα).
2) Κοινωνικά προβλήματα που σχετίζονται με τη χρήση: Προβλήματα στην κοινωνική, ακαδημαϊκή, εργασιακή ή οικογενειακή απόδοση. Επίμονη χρήση παρά τα προβλήματα και απώλεια κοινωνικών δραστηριοτήτων.
3) Επικίνδυνη κατανάλωση παρά τη γνώση των δυνητικά αρνητικών σωματικών και ψυχικών βλαβών ή συνεπειών: Το άτομο κατά τη χρήση θέτει τον εαυτό του σε σωματικό κίνδυνο και/ή συνεχίζει τη χρήση ενώ ήδη γνωρίζει για το πρόβλημα που προκαλείται από τη χρήση.
4) Κλινικά ή φαρμακολογικά κριτήρια: π.χ. το άτομο αναπτύσσει ανοχή στην ουσία έτσι ώστε η δόση να αυξάνεται για να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα, υπάρχουν φυσιολογικά σημάδια στέρησης όταν διακόπτεται η χρήση (το περίφημο ακατέργαστο).
Πώς να αποτρέψετε τους εθισμούς στην οικογένεια;
Οι οικογένειες διαδραματίζουν θεμελιώδη ρόλο στην ανάπτυξη των μελών τους και στην πρόληψη προβλημάτων όπως οι εξαρτήσεις. Είναι σημαντικό να προάγουν την υγιή ανάπτυξη, διδάσκοντας τη διαχείριση των συναισθημάτων και των αξιών, ενθαρρύνοντας την ανάπτυξη κοινωνικο-συναισθηματικών δεξιοτήτων, καλών συνηθειών, στάσεων και προληπτικής συμπεριφοράς.
Πτυχές όπως η ποιότητα της επικοινωνίας, η εμπιστοσύνη και οι συναισθηματικές σχέσεις μεταξύ μητέρων, πατέρων και παιδιών, ευνοεί τις ικανοποιητικές σχέσεις, η θέσπιση σαφών κανόνων και ορίων σχετικά με τη χρήση ουσιών, καθώς και η συνοδεία των παιδιών στα στάδια της αλλαγής τους, η παρακίνηση στα σχέδια ζωής τους και η αναγνώριση των επιτευγμάτων τους, αποτελούν παράγοντες που τα προστατεύουν από τα ναρκωτικά.Όταν υπάρχει ήδη μια περίπτωση χρήσης ναρκωτικών στην οικογένεια, θα πρέπει να αποφεύγονται η απόρριψη, τα παράπονα, οι μομφές, ο στιγματισμός και ο διαχωρισμός- συνιστάται η αναζήτηση εξειδικευμένης υποστήριξης και η ενεργός συμμετοχή στη θεραπεία.
Εκτός από τις αναδυόμενες προκλήσεις, υπάρχουν ζητήματα που δεν έτυχαν επαρκούς προσοχής στο παρελθόν. Ενώ η μεγαλύτερη αύξηση της χρήσης ναρκωτικών παρατηρείται στους νέους, πρέπει να προσέξουμε τον τρόπο με τον οποίο οι γυναίκες σιγά σιγά πλησιάζουν τους άνδρες συνομηλίκους τους όσον αφορά τον βαθμό της χρήσης ναρκωτικών. Η συνδυασμένη χρήση ναρκωτικών είναι όλο και πιο διαδεδομένη και εγκυμονεί σημαντικούς κινδύνους για την υγεία των νέων και των ενηλίκων. Η σεξουαλική χρήση ουσιών φαίνεται να μετατρέπεται σε κουλτούρα αναψυχής ή ψυχαγωγίας, η οποία μπορεί να ενθαρρύνει τη μετάδοση μολυσματικών ασθενειών όπως ο HIV (ιός της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας) ή η ηπατίτιδα C, τις απρογραμμάτιστες εγκυμοσύνες και είναι ικανή να συμβάλει στη βία. Επίσης, καθώς ο πληθυσμός γερνάει, υπάρχει μια “αόρατη” ομάδα ηλικιωμένων ενηλίκων που είναι χρήστες ουσιών και οι οποίοι θα χρειαστούν εξειδικευμένη φροντίδα.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Διεθνής Ημέρα κατά της κατάχρησης ναρκωτικών και της παράνομης διακίνησης είναι μια ευκαιρία που μπορεί να αξιοποιηθεί για τη διάδοση ενός πνεύματος κοινής αλληλεγγύης στην αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων. Ένας τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος της εξάρτησης είναι η ενημέρωση. Ως εκ τούτου, η εκστρατεία καλεί όλους να πάρουν σθεναρή θέση κατά της παραπληροφόρησης και των αναξιόπιστων πηγών, ενώ παράλληλα δεσμευόμαστε να μοιραζόμαστε μόνο τα πραγματικά γεγονότα για τα ναρκωτικά που υποστηρίζονται από την επιστήμη και, με αυτόν τον τρόπο, συμβάλλουν στη διάσωση ζωών.
