Ένα “ζύγισμα” για το πόσο στρατηγικός εμφανίστηκε ο πρωθυπουργός έχει να κάνει με το τι “έδωσε” για να αλλάξει ρότα η χώρα σε πέντε βασικά μέτωπα – “κλειδιά” για την περαιτέρω πορεία της χώρας. Αυτά της υγείας, της παιδείας, της χωροταξίας, των ΜμΕ και της παραγωγής, αλλά της ενέργειας.
Παρεμβάσεις, που σε πολλές περιπτώσεις, είναι μεν καλοδεχούμενες, αλλά, χωρίς να τις μηδενίζει κάποιος/α, δε δίνουν ορίζοντα βιώσιμης λύσης σε σειρά ζητημάτων ανακοίνωσε από βήματος 88ης ΔΕΘ ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Προφανώς, τα δημοσιονομικά δεδομένα, αλλά και οι “γραμμές” που έχει χαράξει και έχουν να κάνουν με το ότι προτάσσονται εύκολες και εφήμερες “δράσεις” κι όχι μακρόπνοες στρατηγικές, ένεκα πολιτικού κόστους, αλλά και γιατί η έννοια του δημόσιου και ό,τι έχει να κάνει με αυτό, βρίσκεται σε δεύτερη μοίρα στην κυβερνητική ατζέντα ορίζουν τα ανακοινωθέντα. Βέβαια, μένει να φανεί εάν στη συνέντευξη τύπου της Κυριακής προς τα ΜΜΕ δώσει κάτι περισσότερο αν και σε γενικές γραμμές το στίγμα δόθηκε
Για του λόγου το αληθές μπορεί να αναφερθεί το τι “έδωσε” για να αλλάξει ρότα η χώρα σε πέντε βασικά μέτωπα. “κλειδιά” για την περαιτέρω πορεία της χώρας. Αυτά της υγείας, της παιδείας, της χωροταξίας, των ΜμΕ και της παραγωγής, αλλά της ενέργειας. Εκεί προτάχθηκαν, εξαιρουμένων, ίσως, των δράσεων για τον πρωτογενή τομέα, αποσπασματικές αναφορές χωρίς να ξεδιπλώνεται ένα συνεκτικό σχέδιο.
Υγεία
Στην Υγεία η εστίαση ήταν, όχι σε ένα πλαίσιο ανάταξης υποδομών, γενναίων ενισχύσεων, βελτίωσης των συνθηκών εργασίας, αλλά και προώθηση μεταρρυθμίσεων στα μέτωπα της φαρμακευτικής καινοτομίας, του ελέγχου της προκλητής ζήτησης, ενίσχυσης πρωτοβάθμιων δομών, αλλά στις αναφορές σε μικρή αύξηση των απολαβών των ιατρών, σε μια περίοδο, όμως, που οι “σειρήνες” τόσο του ιδιωτικού τομέα, όσο και του εξωτερικού οδηγούν σε κύμα φυγής. “Πέρυσι δεσμεύτηκα, παρά τις δημοσιονομικές δυσκολίες, ότι θα στηριχθεί το εισόδημα των γιατρών του ΕΣΥ. Και, ανάμεσα στα άλλα, αυξήσαμε το ποσό των εφημεριών τους κατά 20%. Στο εξής, λοιπόν, και ανταποκρινόμενοι σε ένα πάγιο αίτημα των γιατρών του ΕΣΥ, η αμοιβή των εφημεριών στο ΕΣΥ θα φορολογείται αυτοτελώς με συντελεστή 22%, κάτι που θα αυξήσει μεσοσταθμικά τις αποδοχές των γιατρών 130 ευρώ, ενίοτε και περισσότερο” ανέφερε.
“Σημειώνω, επίσης, ότι μόλις προχθές υπεγράφη κοινή υπουργική απόφαση που δίνει μεγάλη πρόσθετη οικονομική ενίσχυση, προσέξτε, έως 7.200 ευρώ ετησίως, σε γιατρούς που θα στελεχώσουν δομές υγείας σε απομακρυσμένες περιοχές. Αυτή είναι η δική μας έμπρακτη απάντηση στα πραγματικά προβλήματα του τόπου, αφήνοντας στους άλλους τυφλές διαμαρτυρίες και τις εύκολες εντυπώσεις”. Κι όλα αυτά όταν έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος μετά την πανδημία, με πολλά στελέχη να αναζητούν πολλαπλάσιες αμοιβές και καλύτερες συνθήκες αλλού.
Κατά τα λοιπά ο κ. Μητσοτάκης, σε λογική ΣΔΙΤ, και στην υγεία, ανακοίνωσε “την άμεση κατάργηση του φόρου 15% στην ασφάλιση της υγείας για παιδιά έως 18 ετών”.
Παράλληλα, ανακοίνωσε “τον δωρεάν έλεγχο γονιμότητας σε γυναίκες από 30 έως 35 ετών, όπως επίσης και την απλοποίηση των καλύψεων του ΕΟΠΥΥ στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.”
Παιδεία
Στην παιδεία ο κ. Μητσοτάκης στάθηκε στους νέους διορισμούς εκπαιδευτικών και σε ένα πρόγραμμα ανακαίνισης των σχολείων ύψους 250 εκατ. ευρώ. “Μόνο τη χρονιά που μας πέρασε έγιναν επιπλέον 10.000 μόνιμοι διορισμοί. Έφτασαν έτσι τις 40.000 σχεδόν από το 2019” ανέφερε, ωστόσο είναι γεγονός ότι ακόμη τα “κενά” παραμένουν μεγάλα, ενώ ζητούμενο παραμένει το πώς το δημόσιο σχολείο και πανεπιστήμιο θα προχωρήσουν σε μια ρότα εξυγχρονισμού. Επ’ αυτού ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι “το 2027, σχολεία τα οποία θα διδάσκουν την τεχνολογία αλλά και θα την αξιοποιούν για να διδάσκουν, χωρίς ο υπολογιστής να ανταγωνίζεται το βιβλίο. Σε ένα περιβάλλον ασφάλειας και καθημερινής νομιμότητας, με εφαρμογές και χρησιμοποιώντας την τεχνολογία όπως το «MyCoast». Σύντομα θα είμαστε έτοιμοι να ανακοινώσουμε και μια αντίστοιχη πρωτοβουλία για την προστασία του δημόσιου χώρου, έτσι ώστε να μπορούμε να επιβάλλουμε πραγματικά τη νομιμότητα παντού” είπε.
Χωροταξία
Μια από τις μεγάλες πληγές της χώρας παραμένει η έλλειψη χωροταξικού σχεδιασμού. Στο μέτωπο αυτό ο κ. Μητσοτάκης παρέπεμψε στο… μέλλον. “Από το 2027 αυτή η Ελλάδα για την οποία θέλουμε να πάμε πιο γρήγορα, πιο δίκαια, πιο αποτελεσματικά, ναι, θα έχει ολοκληρωμένο κτηματολόγιο. Μια τεράστια μεταρρύθμιση, εκκρεμότητα από τη σύσταση του ελληνικού κράτους. Θα έχει δρομολογήσει, ίσως τη μεγαλύτερη αθέατη μεταρρύθμιση, για την οποία σπάνια μιλάμε, και αναφέρομαι στα τοπικά και ειδικά πολεοδομικά σχέδια που ήδη δρομολογούνται σε ολόκληρη την επικράτεια.
Μόνο αυτή είναι η οριστική λύση για να αντιμετωπίσουμε δικαστικές εκκρεμότητες και να αποκτήσουμε απόλυτη ορατότητα για το τι μπορούμε να χτίζουμε, πού μπορούμε να το χτίζουμε, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες του κάθε τόπου. Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που γίνεται μια τόσο μεγάλη προσπάθεια σε έναν τόπο που το 2027 θα έχει αυξήσει σημαντικά τη συμμετοχή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, γιατί έχουμε ανεξάντλητες φυσικές πηγές, ήλιο, αέρα και νερά” σημείωσε. Μόνο που η κυβέρνηση είναι στο ‘τιμόνι’ της χώρας εδώ και πέντε χρόνια και το χωροταξικό “καίει’. Έτσι περιορίστηκε στο να πει ότι για πρώτη φορά υλοποιούνται τα τοπικά χωροταξικά ή τα ειδικά χωροταξικά, κάτι που, όμως και στο παρελθόν, έχει αποπειραθεί να κάνει η πολιτεία με άλλες κυβερνήσεις.
Τουρισμός
Ειδικά στον τουρισμό το θέμα καίει της χωροταξίας, αλλά ο Πρωθυπουργός περιορίστηκε σε ανακοινώσεις για αυξήσεις στα τέλη κρουαζιέρας αλλά και στον “πράσινο” φόρο, στο λεγόμενο Τέλος Ανθεκτικότητας, που ήδη έχει ξεσηκώσει αντιδράσεις. Αναλυτικά, ο πρωθυπουργός έκανε γνωστό ότι επιβάλλεται τέλος κρουαζιέρας ανά επιβάτη, υψηλό σε Σαντορίνη και Μύκονο, μικρότερο σε άλλα νησιά με κλιμάκωση ανά περίοδο.
Παράλληλα, από Απρίλιο έως Οκτώβριο αυξάνεται αναλογικά το τέλος στην κλιματική κρίση για ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια και Airbnb. Μέρος των εσόδων θα επιστρέφει στις τοπικές κοινωνίες, τόνισε αποδεχόμενος μια πάγια πρόταση του κλάδου.
Η παραγωγή, οι ΜμΕ και οι Περιφέρειες
Σε σχέση με την παραγωγική ανασυγκρότηση ο κ. Μητσοτάκης προέταξε τέσσερις παρεμβάσεις: οριστική νομοθέτηση της επιστροφής φόρου στο αγροτικό πετρέλαιο, το ευέλικτο σύστημα για τα κόκκινα δάνεια αγροτών και συνεταιρισμών, αλλά και πρόγραμμα 600 εκατ. ευρώ για αύξηση των θερμοκηπίων. Παράλληλα, θα υπάρξει σχέδιο αντιπαροχής αδρανών δημόσιων γαιών με επενδυτές που θα κατασκευάσουν θερμοκήπια μεγάλης κλίμακας αποκλειστικά με προϊόντα που είναι εξαγώγιμα.
Προφανώς είναι χρήσιμα αυτά αλλά μένουν σε εκκρεμότητα το πώς ο χαρακτήρας της μικρομεσαίας παραγωγικής μονάδας, θα καταφέρει να επιβιώσει, καθώς αποτελεί και βασικό μοχλό συγκράτησης του κόσμου της υπαίθρου. Εκεί εμφυλοχωρεί και το όλο ζήτημα με τις ΜμΕ, όπου και πάλι προτάχθηκε η διαδικασία κινητροδότησης συνενώσεων, που ωστόσο δε φαίνεται να έχει δυναμική.
Όλα αυτά συνδέονται με την άρση, κυρίως, και των περιφερειακών ανισοτήτων, όπου η χώρα έχει “μεγάλες” επιδόσεις. Εκεί απουσίασε μια ειδική αναφορά Αξίζει να σημειωθεί ότι ο πρώην υπουργός Οικονομικών Φίλιππος Σαχινίδης σε άρθρο του στην Εφημερίδα των Συντακτών, το Σάββατο 7/9 τόνισε ότι “Περιφέρεια και ανισότητες
Στο ερώτημα αν όλες οι περιφέρειες της Ελλάδας συμμετέχουν στα οφέλη από τον υψηλότερο έναντι του μέσου ευρωπαϊκού όρου ρυθμού μεγέθυνσης, η απάντηση είναι αρνητική. Οι επιδόσεις των ελληνικών περιφερειών σύμφωνα με την τελευταία έκθεση ευρωπαϊκού εξαμήνου της Ε.Ε. είναι προβληματικές. Το 50% του πληθυσμού της Ελλάδας και το 61% της οικονομικής της δραστηριότητας συγκεντρώνονται στις περιφέρειες της Αττικής και της Κεντρικής Μακεδονίας. Όλες οι περιφέρειες της Ελλάδας, με εξαίρεση την περιφέρεια Αττικής, έχουν κατά κεφαλήν ΑΕΠ μικρότερο του 72% του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Ειδικότερα η περιφέρεια Βορείου Αιγαίου έχει το τέταρτο χαμηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα, 41% του μέσου ευρωπαϊκού όρου.
Οι αδύναμες οικονομικές επιδόσεις των συγκεκριμένων περιφερειών, που παρουσιάζουν χαμηλή εξωστρέφεια και επενδυτική δραστηριότητα, οφείλονται και στους βασικούς κλάδους της δραστηριότητάς τους, με τον πρωτογενή τομέα να πρωτοστατεί. Ως αποτέλεσμα, ο πληθυσμός στις φτωχότερες αυτές περιφέρειες έχει μειωθεί το διάστημα 2019-2022 με μεγαλύτερο ρυθμό σε σχέση με τον μέσο όρο της χώρας. Η ενίσχυση των περιφερειακών ανισοτήτων αποτυπώνεται και στις διαφορές στα ποσοστά του πληθυσμού σε συνθήκες φτώχειας. Το 2023, η Δυτική Ελλάδα (35,2%), η Πελοπόννησος (35,7%) και η Ανατολική Μακεδονία Θράκης (31,9%) ήταν σε πολύ πιο δυσμενή θέση από τον μέσο όρο της χώρας.”
Ενέργεια
Στο μεταξύ στο μείζον ζήτημα που αφορά στην ανάγκη θωράκισης των επιχειρήσεων, και ειδικά της βιομηχανίας, για το ενεργειακό κόστος και πάλι οι αναφορές ήταν “πενιχρές” Σημειώνεται εμφατικά, με “ομοβροντία” ανακοινώσεων, το σύνολο των φορέων της επιχειρηματικότητας στη χώρα καθώς με τα νέα δεδομένα που έχουν προκύψει στο μέτωπο της ενέργειας, ελλοχεύει ο κίνδυνος, να μην μπορούν να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους και να “εξαφανιστούν” στο φόντο του διεθνούς ανταγωνισμού.
