Κείμενο: Ηρακλής Μίγδος
Τους τελευταίους μήνες, ενόψει του καινούριου νομοσχεδίου της κυβέρνησης για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστήμιων στη χώρα μας, έχει δημιουργηθεί μεγάλη αναταραχή στους πανεπιστημιακούς και φοιτητικούς κύκλους. Η προσωπική μου θέση ήταν, είναι και θα είναι πάντα κατά της ιδιωτικής παιδείας, αλλά ίσως να το αναλύσω σε κάποιο επόμενο άρθρο μου. Σε αυτό το άρθρο θα ήθελα να μιλήσω για την αφορμή που δόθηκε στην κυβέρνηση να φέρει αυτό το νομοσχέδιο, που δεν είναι άλλη από την υπονόμευση των δημοσίων πανεπιστήμιων.
Ένας καθηγητής στο πανεπιστήμιο, είχε πει πως στην Ελλάδα δεν έχουμε δημόσια πανεπιστήμια αλλά κρατικά. Εγώ παρορμητικά δρώντας έσπευσα να τον ρωτήσω με ύφος ποια είναι η διαφορά. Εκείνος τότε μου απάντησε.
«Δημόσια πανεπιστήμια είναι εκείνα που εργάζονται για το δημόσιο καλό. Στα δικά μας πανεπιστήμια ο καθένας κοιτάζει το δικό του συμφέρον. Από τους φοιτητές μέχρι τους καθηγητές. Επομένως δεν έχουμε δημόσια πανεπιστήμια αλλά απλώς κρατικά»
Αυτή του η απάντηση με έκανε να δω το δημόσιο πανεπιστήμιο όσο πιο αντικειμενικά γίνεται, απαλλαγμένος από προκαταλήψεις και προσωπικές ιδεολογίες και να προσπαθήσω να δω κατάματα τα προβλήματα του στα οποία και οφείλεται η απαξίωση του.
Το πρώτο πρόβλημα που εντοπίζω στα δημόσια πανεπιστήμια και θεωρώ ότι είναι και το σημαντικότερο είναι οι κομματικές νεολαίες. Δεν δικαιολογείται η ύπαρξη κομμάτων μέσα σε έναν καθαρά επιστημονικό χώρο. Η επιστήμη πρέπει να είναι ανεξάρτητη από κάθε πολιτική ιδεολογία. Όταν εξυπηρετεί πολιτικές δεν είναι επιστήμη αλλά ιδεολογικό αφήγημα. Εδώ λοιπόν πρέπει να επιστρέψουμε κάποιους αιώνες πίσω και να θυμηθούμε τον Διονύσιο Σολωμό που έλεγε πως εθνικό είναι ό,τι είναι αληθές. Δε θα μας πει κανένα κόμμα τι είναι σωστό και τι όχι. Τόσα χρόνια τους ακούγαμε και είδαμε που φτάσαμε.
Ένα άλλο εξίσου σημαντικό πρόβλημα, το οποίο δεν γίνεται τροχοπέδη μόνο στον τομέα της παιδείας και της επιστήμης αλλά γενικότερα σε ολόκληρη την κοινωνία, είναι η ελληνική μας νοοτροπία. Ο σημερινός Έλληνας απόφοιτος δεν είναι μορφωμένος αλλά απλώς εκπαιδευμένος. Τεχνικός ηλίθιος όπως έλεγε πολύ σωστά ο Χρόνης Μίσσιος. Δεν διαθέτει γενικότερες γνώσεις πέρα από το αντικείμενο του. Ο επιστήμονας επιβάλλεται να είναι ένας οικουμενικός άνθρωπος. Στη χώρα μας βέβαια μας ενδιαφέρει μόνο το «χαρτί». Δε μας ενδιαφέρει καν ο βαθμός που θα γραφεί πάνω αυτό το «χαρτί». Σαν η μόρφωση μας να είναι μια υποχρέωση που πρέπει να διεκπεραιώσουμε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και ανώδυνα.
Έτσι σιγά-σιγά φτάνουμε και στο τελευταίο πρόβλημα το οποίο είναι και αυτό γενικό πρόβλημα της κοινωνίας μας. Αυτό δεν είναι άλλο από την έλλειψη παιδείας. Δεν αναφέρομαι στο γνωστικό κομμάτι αλλά στο κομμάτι της συμπεριφοράς. Οι βανδαλισμοί των πανεπιστημίων από αυριανούς επιστήμονες θεωρείται κάτι το φυσιολογικό. Πραγματικά πρόκειται περί κατάντιας. Πρέπει κάποιος να εξηγήσει σε αυτά τα δίποδα ζώα, αφού η οικογένεια τους απέτυχε, ότι πολυτεχνεία και Σορβόνες γίνονται κάθε 100 χρόνια. Όχι γιατί δεν είναι εύκολο να κινητοποιηθούν οι σημερινοί νέοι αλλά γιατί τέτοια γεγονότα, τέτοιες πράξεις, απαιτούν παιδεία και όχι βία. Σήμερα, δυστυχώς, οι νέοι επιμένουν να πιστεύουν πως η αλλαγές έρχονται μέσα από βία και μάλιστα βία απαίδευτων.
Το ύψιστο αγαθό του ανθρώπου, αυτό που τον κάνει άνθρωπο, είναι η μόρφωση. Στην Ελλάδα, στην χώρα που γέννησε την δημοκρατία τα «παιδιά του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη» ακόμα δεν το έχουν εμπεδώσει. Ίσως θα πρέπει η κατάσταση να φτάσει στο απροχώρητο. Ελπίζω μόνο όταν γίνει αυτό η κατάσταση να είναι αναστρέψιμη. Όποιος λοιπόν είναι όντως κατά των ιδιωτικών πανεπιστημίων και όχι μόνο για τα μάτια του κόσμου, να φροντίσει να μην δίνει πατήματα στις κυβερνήσεις να φέρνουν τέτοια νομοσχέδια. Να μην υπονομεύει ο ίδιος το δημόσιο πανεπιστήμιο!
