Στη μαγευτική σφαίρα του κόμικ υπάρχει ο Κωνσταντίνος Παππάς, του οποίου οι αριστοτεχνικές κινήσεις πάνω στον καμβά του παρελθόντος έχουν ζωντανέψει τα χρονικά της ελληνικής ιστορίας. Με μια πένα ευκίνητη και μια παλέτα ζωντανή ο προικισμένος δημιουργός έχει υφανεί ένα ηρωικό μωσαϊκό που ξεπερνά το απλό μελάνι και το χαρτί. Ένας δημιουργός που εχει κερδίσει επάξια το κοινό του.
Ο Κωνσταντίνος Παππάς μίλησε στο Money and life για το έργο του αλλά και τα μελλοντικά σχέδιά του σε μια απολαυστική συνέντευξη.
Κωνσταντίνε, ποια ήταν η πρώτη σου επαφή με το σχέδιο; Σου κέντρισε αμέσως το ενδιαφέρον η δημιουργία εικονογραφημένων ιστοριών – κόμικ;
Η πρώτη μου επαφή με την ζωγραφική γενικότερα έγινε όπως σε όλα τα παιδάκια, είτε με μουτζούρες σε περιοδικά και τηλεφωνικούς καταλόγους, είτε με μουτζούρες στον τοίχο. Ζωγράφιζα πρακτικά από “πάντα”, από όταν μπορώ να θυμηθώ τον εαυτό μου. Μεγάλωσα με κινούμενα σχέδια και κόμικς του Βatman και του Spiderman καθώς και με εικονογραφημένα βιβλία της ελληνικής ιστορίας και μυθολογίας. Κάποια στιγμή στο γυμνάσιο αποφάσισα ο,τι όταν μεγαλώσω θέλω να γίνω εικονογράφος, θέλω να κάνω κόμικς! Από μικρός λάτρευα τα κόμικς, όχι απαραίτητα για τις ιστορίες και το δράμα των χαρακτήρων, αλλά για τις σελίδες γεμάτες με ωραία χρώματα και όμορφες σκηνές. Παρακολουθούσα στο διαδίκτυο αλλά και σε φεστιβάλ κόμικς τους καλλιτέχνες, το πως σχεδίαζαν και πως οργάνωναν την σκέψη τους για να δημιουγήσουν, οπότε συνέχισα να ψάχνω νέες τεχνικές για να αποδώσω και εγώ με έναν όμορφο και ζωντανό τρόπο αυτά που είχα στο μυαλό μου και στην καρδιά μου.
Αφετηρία και βάση σου όπως αντιλαμβάνεται κανείς είναι η ιστορία και τα ηρωικά χρονικά. Είναι μια έμπνευση που ήρθε στην πορεία ή γι’ αυτό τον λόγο συγκεκριμένα ξεκίνησες τα κόμικ;
Η ιστορία για εμένα δεν είναι απλά ένα χόμπι. Οι σπουδές μου στην Συντήρηση Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης απαιτούν μια βάση ιστορικών γνώσεων που αναπτύσσονται μέσω των ακαδημαικών συνεδριών. Όμως για εμένα δεν ήταν ούτε θέμα καλών βαθμών, αλλά πάθους. Η ιστορία με εμπνέει όσο τίποτε άλλο να δημιουργήσω. Με γοητεύει απίστευτα η γνώση του παρελθόντος και ακόμη περισσότερο του δικού μας εθνικού παρελθόντος. Αν και δεν περιορίζομαι σε αναγνώσεις και εξερευνήσεις με απαραίτητα ελληνικό χαρακτήρα, η αναζήτηση ιστορικών απαντήσεων για μια σειρά ιστορικών ερωτημάτων που αφορά το έθνος μας με ώθησε σε όλο και περισσότερη αναζήτηση της τρισχιλιετούς μας διαδρομής. Και έτσι μου δημιουργήθηκε και ένα παράπονο και αρκετά ερωτήματα: γιατί δεν έχουν εικονογραφηθεί τόσες ενδιαφέρουσες ιστορικές στιγμές; Γιατί έχουν αφεθεί να ξεχαστούν; Γιατί οι μόνες εικόνες του ιστορικού παρελθόντος περιορίζονται στον χρυσό αιώνα του Περικλέους και μερικές “γραφικές” αποτυπώσεις των αγωνιστών της παλιγγενεσίας;
Πέρα από το πάθος για την ιστορική γνώση θεώρησα πως έχω και καθήκον να αναπαραστήσω την ιστορία με έναν τρόπο δραματικό αλλά ιστορικά ορθό.
Η πρωτοτυπία σου προφανώς αφορά και μερίδα πολύ νέων ανθρώπων, παιδιά θα έλεγα, και μάλιστα τα μηνύματα που έχω λάβει εγκωμιάζουν το έργο σου ” Επιτέλους ελληνικό ηρωικό κόμικ” λένε. Μίλησέ μου γι’ αυτό.
Τα μηνύματα αυτά είναι συχνά, και η αποδοχή του κόσμου για το “60χλμ. Έξω από την Άγκυρα” ήταν πολύ ζεστή. Καυτή ίσως. Σαν μια τεράστια αγκαλία! Υπήρξαν αμέτρητα μηνύματα στήριξης και αγάπης τόσο κατά την ανακοίνωση της κυκλοφορίας όσο και μετά, που πλέον το είχαν στα χέρια τους. Η χαρά και συγκίνηση μου είναι απίστευτη κάθε φορά που ανοίγω τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και βλέπω κόσμο να εγκωμιάζει τις δημιουργίες μου! Παρόλα αυτά η αλήθεια παραμένει. Η ενασχόληση με την ιστορία στα κόμικς είναι κάτι με το οποίο ελάχιστοι καλλιτέχνες έχουν ασχοληθεί, κάτι το οποίο ανθίζει τα τελευταία χρόνια, με λίγες για το παρόν κυκλοφορίες. Και το κοινό διψά για αυτό. Διότι σε μια αγορά γεμάτη ξένο φανταστικό στοιχείο, βλέπει σαν όαση δημιουργίες που διαδραματίζονται στο ελληνικό παρελθόν, ένδοξο ή και μελανό, λυπητερό. Διότι ακριβώς ικανοποιεί την ανάγκη του να φανταστεί το παρελθόν του, την ζωή των προγόνων του, έστω μέσα σε στιγμιότυπα.
«Από την στιγμή που κάποιος αποφασίζει να γράψει ένα ιστορικό διήγημα, ή να δημιουργήσει ένα ιστορικό κόμικ, οφείλει να πραγματοποιήσει βιβλιογραφική έρευνα.»
Επικαιροποιείς ως καλλιτέχνης την ιστορία; Θα αποφύγω να χρησιμοποιήσω τον όρο alternative, γιατί ίσως να μην αντιπροσωπεύει την οπτική σου.
Θεωρώ πως ναι, ίσως είμαι ο μόνος εικονογράφος που το κάνει αυτό. Ήταν ένας από τους στόχους μου άλλωστε. Να μπορέσω να αποδώσω την ιστορία μας με έναν σύγχρονο εικαστικό τρόπο με σημεία αναφοράς τις μεγάλες εθνικές επετείους αλλά και πιο άγνωστα ιστορικά γεγονότα μείζονος σημασίας.
Κλασική ερώτηση, αλλά πάντα χρήσιμη για τον αναγνώστη. Ποια είναι η αγαπημένη σου ιστορική περίοδος και γιατί;
Η αγαπημένη μου ιστορική περίοδος συναντάται στην βιβλιογραφία ως ύστερη αρχαιότητα. Ουσιαστικά με αυτό τον όρο αναφερόμαστε στο διάστημα μεταξύ του 3ου και 6ου μ.Χ. αιώνες, από την μέση ρωμαϊκή αυτοκρατορική περίοδο έως και τον Ιουστιανιανό. Με γοητεύει ιδιαίτερα γιατί είναι μια περίοδος αλλαγών, έντονων κοινωνικών, πολιτικών, εθνοτικών και θρησκευτικών διαμαχών, πολεμικών συγκρούσεων, ασταμάτητης μετανάστευσης, οικονομικής αστάθειας και καταστροφής του Ρωμαϊκού κλασικού κόσμου και η αλλαγή και στροφή προς τον Χριστιανισμό. Μια περίοδος καταστροφής αλλά και άνθισης. Τα τελευταία χρόνια στην Δύση, που βρίσκεται όλο και περισσότερο διχασμένη, πολύ εύκολα μπορεί κάποιος να τραβήξει παράλληλες και να κάνει συγκρίσεις με την πτώση της Ρώμης. Και θα ήταν καλό να δράσουμε έτσι ώστε να μην βρεθούμε στην θέση τους.
Λογοκρισία στην τέχνη. Την τελευταία πενταετία βιώνουμε ένα κύμα λογοκρισίας σχεδόν σε όλους τους τομείς της τέχνης ( Ten-Ten, έργα της Αγκάθα Κρίστι, η συγγραφέας Τζ.Κ.Ρόουλινγκ του Χάρυ Πότερ κλπ) Πες μου τη γνώμη σου;
Η κοινωνία μας είναι διχασμένη. Πλέον έχεις δύο κόσμους να μάχονται για την κυρίαρχη θέση στον πολιτισμό. Αυτούς που επικαλούνται μια ασπόνδυλη και σαθρή πρόοδο, καταστρέφοντας το παρελθόν ενώ στα ερείπια του χτίζουν κάτι νέο, και στον αντίποδα αυτούς που επιθυμούν την διατήρηση των παραδόσεων τους και των κοινωνικών αξιών που γνώρισαν και ενστερνίστηκαν. Το woke κίνημα πλέον γίνεται mainstream, και οι πρακτικές ακύρωσης που το έφεραν στην κυρίαρχη θέση πλέον είναι κανόνας. Έχει εξαπλωθεί παντού. Σε κάθε φεστιβάλ, σε κάθε εταιρία, ακόμα και στα κυβερνητικά γραφεία. Και ο καθένας που δεν συμμορφώνεται με το νέο δόγμα απλά θα εξοστρακίζεται, θα κάθεται στην κοινωνική απομόνωση, ως ηττημένος σε μια άνιση μάχη, ενάντια στην παράλογη φύση μια οργισμένης μάζας. Δεν χρειάζεται πλέον να έχεις παρανοϊκές ή κακόβουλες σκέψεις. Αρκεί απλά να μην είσαι woke για να εξοστρακιστείς. Σε αυτό τον κόσμο που κάθε βιβλίο έχει αλλάξει, που η επιστήμη διαστρεβλώνεται ακόμα και στις βασικές τις αρχές, όπου η γλώσσα προσαρμόζεται, κόβεται και ράβεται για να υποστηρίξει το νέο αφήγημα, αν δεν ασπαστείς την νέα αλήθεια, θα είσαι το επόμενο θύμα.
«Η ιστορία με εμπνέει όσο τίποτε άλλο να δημιουργήσω.»
Όταν ένα κόμικ βασίζεται στην καταγραφή ιστορικών-ηρωικών γεγονότων «φλερτάρει» με την γραφικότητα και το άκρο; Όσον αφορά μερίδα αναγνωστών.
Από την στιγμή που κάποιος αποφασίζει να γράψει ένα ιστορικό διήγημα, ή να δημιουργήσει ένα ιστορικό κόμικ, οφείλει να πραγματοποιήσει βιβλιογραφική έρευνα. Αυτή είναι μια σημαντική σημείωση. Διότι η βιβλιογραφική έρευνα, ειδικά με διασταυρωμένες πηγές, είναι μια βάση στην οποία δεν χωράνε ιδεολογίες. Η ιστορία είναι μια επιστήμη, και ως επιστήμη πρέπει να αντιμετωπίζεται. Όσον αφορά το ερώτημα, όχι, δεν θεωρώ πως η εικονογράφηση ιστορικών γεγονότων φλερτάρει με το άκρο. Δυστυχώς όμως, πολλές φορές έχει γίνει με γραφικό τρόπο. Αυτό είναι κάτι το οποίο φιλοδοξώ να αλλάξω μέσα από το έργο μου.
Έχεις σχεδιάσει στο μυαλό σου το επόμενο βήμα ή ήδη έχεις ξεκινήσει κάτι αυτόν τον καιρό;
Ένα πράγμα είναι σίγουρο. Πως θα συνεχίσω και θα υπάρξει στο μέλλον νέα κυκλοφορία. Δεν είμαι σε θέση να πω περισσότερα αυτή την στιγμή, αλλά μπορώ να δώσω ένα μεγάλο εύρος ιστορικών γεγονότων τα οποία θα εξερευνήσω όπως π.χ. οι εκστρατείες του Μεγάλου Αλεξάνδρου, το Ποντιακό αντάρτικο, το έπος των Μυρίων, το αλβανικό μέτωπο, η εκστρατεία στην Κορέα, οι εκστρατείες του Φλάβιου Βελισάριος, η εισβολή της Κύπρου, και άλλα πολλά!
Κωνσταντίνε, σ’ευχαριστώ πολύ για την όμορφη συνομιλία μας!
Εγώ ευχαριστώ για τη φιλοξενία!
Επιμέλεια συνέντευξης: Νεκτάριος Ντ. Χορμοβίτης
